Friday, August 24, 2012

THƠ LÊ ĐẠT

Tuyển thơ Lê Đạt
(trích Bóng Chữ)
Kết luận

Đời tốc hành
một ga xanh sót lại
Một góc tuổi mải tàu
thơ dại mãi
Tìm nhà quên mất số lớn khôn

Cha tôi

Đất quê cha tôi
đất quê Đề Thám
Rừng rậm sông sâu
Con gái cũng theo đòi nghề võ

Ngày nhỏ
cha tôi dẫn đầu
lũ trẻ chăn trâu
Phất ngọn cờ lau
Vào rừng Na Lương đánh trận
Mơ làm Đề Thám

Lớn lên
cha tôi đi dạy học
Gối đầu lên cuốn Chiêu hồn nước
Khóc Phan Chu Trinh
Như khóc người nhà mình
Ôm mộng bôn ba hải ngoại
Lênh đênh khói một con tàu
Sớm tối
ngâm nga mấy vần cảm khái
Đánh nhau với Tây

Bỏ việc
lang thang
vào Nam
ra Bắc
Cắt tóc đi tu
nhưng quá nặng nghiệp đời

Gần hai mươi năm trời
Tôi vẫn nhớ lời cha tôi cháy bỏng
Dạy tôi
làm thơ
ước mơ
hy vọng
Những câu Kiều say sưa
đưa cuộc đời bay bổng
Tiếng võng
trưa hè mênh mông
“Phong trần mài một lưỡi gươm
Những phường giá áo túi cơm sá gì”
Nhưng công việc làm ăn mỗi ngày mỗi khó
Cuộc đời chợ đen chợ đỏ
Thù hằn con người
“Muốn sống thanh cao
đi lên trời mà ở
Mày đã quyết kiêu căng
Níu lấy cái lương tâm gàn dở
Dám
không tồi như chúng tao
Suốt đời mày sẽ khổ”.

Quan lại trù cha tôi
cứng đầu cứng cổ
Người “An Nam” dám đánh “ông Tây”
Mẹ ỉ eo dằn vặt suốt ngày
Chửi mèo, mắng chó
“Cũng là chồng là con
Chồng người ta khôn ngoan
Được lòng ông tuần ông phủ
Mang tiền về nuôi vợ”.

Bát đĩa xô nhau vỡ
Cha tôi nằm thở dài
Anh em tôi bỏ cơm
Hai đứa dắt nhau ra đường tha thẩn
Trời mùa thu trăng sáng
Sao nở như hoa
Không biết Ngưu Lang trên kia
Có bao giờ cãi nhau cùng Chức Nữ

Rồi cha tôi
lui tới nhà quan tuần, quan phủ
Lúc về
gặp tôi
đỏ mặt
quay đi

Một hôm
tôi thấy chữ R.O.
treo ngoài cửa
Cha tôi không dạy tôi làm thơ nữa
Người còn bận đếm tiền
ghi sổ
Thỉnh thoảng nhớ những ngày oanh liệt cũ
Một mình uống rượu say
Ngâm mấy câu Kiều
ôm mặt khóc
Tỉnh dậy
lại loay hoay
ghi sổ
đếm tiền
Hai vai nhô lên
Đầu lún xuống
Như không mang nổi cuộc đời
Bóng in trên tường vôi
im lặng
Ngọn đèn leo leo ánh sáng
Bóng với người
như nhau
Mùi ẩm mốc tiếng mọt kêu cọt kẹt
Ở chân bàn
hay ở cha tôi
Cuộc sống hàng ngày
nhỏ nhen
tàn bạo
Rác rưởi gia đình
miếng cơm
manh áo
Tàn phá con người.
Những mơ ước thời xưa
như con chim gãy cánh
Rũ đầu chết ngạt trong bùn
Năm tháng mài mòn
bao nhiêu khát vọng.
Cha đã dạy con một bài học lớn
Đau thương
kiên quyết làm người

7.1956


Hoa mười giờ

Em hái hoa mười giờ
Hoa thì em mười bảy
Tim tìm em chả thấy
Hoa chỉ hoa mười giờ

Anh trồng hoa mười giờ
Hoa mở vườn em hái
Mắt đuôi chớp xuân về
Hoa chạy hường lên má

Hoa em đền hoa má
Thơm má hoa mười giờ
Mưa rửa đền
Hoa tuổi trắng lau quên.

Quen… lạ

Em đứng đỉnh ban ngày
Áo buồm cong nét nắng
Em đứng chéo vòm đêm
Tóc vườn xanh góc mộng

Phố cũ ồ lên đèn
Cả chữ buồn cũng vui
Xuân mỗi lần mỗi quen
Xuân lần xuân mỗi lạ
Tóc hoa đèn
tim lần giở trang em

Mới tuổi

Ai xui em đẹp em xinh
Ba lần con thiến gáy
Mùa xuân phăn phăn lòng đường
Em vừa mới tuổi
Tà áo bay sao phố bổi hổi trời
Bâng khuâng thời gian

Chữ khép lối đồi chim non câu ngủ
Trang tầm xuân
cau chưa mở nụ ngà
Bến cửa ngực đèn lòng ga trăng nổi
Ngõ trắng bời bời mây nổi
U ú thiên hà
tàu nhả khói
ngã ba
Thu nhà em

Anh đến mùa thu nhà em
Nắng cúc lăm răm vũng nhỏ
Mà cho đấy rửa lông mày
Nông nỗi heo may từ đó

Mưa đêm tuổi nổi ao đầy
Đồi cốm đường thon ngõ cỏ
Bướm lượn bay hoa ngày
Tin phấn vàng hay thuở gió

Tóc hong mùi ca dao
Thu rất em
và xanh rất cao

Bóng chữ

Chia xa rồi anh mới thấy em
Như một thời thơ thiếu nhỏ
Em về trắng đầy cong khung nhớ
Mưa mấy mùa
mây mấy độ thu
Vườn thức một mùi hoa đi vắng
Em vẫn đây mà em ở đâu
Chiều Âu Lâu
bóng chữ động chân cầu
Vào hè

Sớm hạ búp sen đôi gió
Sóng đòng buồm nhấp nhô thơm
Tóc liễu trường tân thơ cổ
Trời xanh côban rất Đường

Anh đời bến nước tên em mát
Đội mắt em qua mấy nắng rồ
Ơi em rất ô
Ơi em rất hồ
Trắng vỗ ồ hô trúc bạch
Bước động ngày thon róc rách

Vườn màu

Tuổi dậy pastel phố lụa
Tranh Gôganh chiều thổ cẩm phơi đào
Đường nắng cánh sen đèn hội má
Vườn màu hoa con gái
bướm phù dâu

Thủy mặc

Mây may thu mắt thuỷ mặc hồ
Nét thảo biếc đậm mày quá khứ
Nắng nhạt bước thon hè tình sử
Jin xổ dài
khăn chấm đỏ
bụi mưa

Mơ ngày

Một thoáng nắng hồ mưa ảo phố
Mini hồng mây rằn lửa khăn bay
Tàu điện đỏ đáy hồ chuông tuổi nhỏ
Ngã tư may
đường truyện cổ mơ ngày…

Truyện bồ câu

Nước rửa lông mày
anh tưới tâm cây
Vùng lửa hạn
mắt lá ngày răm mát
Mãng cầu
chim huyền thoại
truyện bồ câu

Nụ xuân

Nụ xuân chớp đông
hoa xuân chợp hồng
Chũm cau tứ thì chúm chím
Ú ớ mơ ngần
một giấc chim xuân
Chiều bóng mây
hay mắt em rợp tím
Hè thon cong thân nắng cựa mình
Gió ngỏ tình
xanh nín lộc
giả làm thinh

Kênh chờ

Từ Bích Câu em biền biệt tin về
Thu mở mùa chim mây vỡ tổ
Mái thấp cao
chiều ngổn ngang tần số
Đầu ăng-ten
trời quê ngoại kênh chờ
Quê tầm xuân

Em như tấm bản đồ thân chữ nổi
Dắt anh lần mò nguyên quán tầm xuân
Thời gian mù bạc đầu lau ăn lối
Đảo vô tâm
neo buột nhớ
mưa dầm

Chuà Hương
Thỏ thẻ rừng mai chim cúng trái
Chu Mạnh Trinh

Chân đưa xanh tháp én bước lạc nhà
Bờ cầu u ơ nắng đỏ
Nước ngực triều dâng con nhớ
Phấn vàng chim thỏ thẻ
mơ non
Bến nụ hoa tròn môi đợi nói
Suối Giải Oan mưa ngần
Mâm oản trái rằm xuân cúng Phật
Lòng trần thơm mãi lộc chùa Hương

Cấm vận

Tại chiếc bài thơ em đội đầu
Cong cánh mi rừng chim vướng sớm
Vòm sơn ca lồng nắng vẫn cài then
Tại bến nụ đòng em khép mọng
Kênh hoa sen
mùa cấm vận
môi đèn

Thuở đầu dòng

Anh dắt em đến cửa tình yêu
Mùa nhỏ xưa
Mẹ dắt đến trường
Bài học vỡ lòng tuổi chớm

Trang vắng mưa đêm về sớm
Heo may rải đồng giấy non
Anh vực tay em
Be bé nét đòng
Ai có biết lòng mẫu tự?
Khuôn trắng
chờ xem mặt chữ
Gió se se hoa trinh nữ thẹn thùng
Thuở đầu dòng
đầu nhớ
đầu trông.

Những cái hôn

Những cái hôn gửi đi
Nỗi đỏ chiều hoang di thực
Bến đục sương lau còi tàu

Những cái hôn gửi đi
Trun trút gió sang sông
Sếu gọi đò ngang nước đổ
Dải yếm đào gẫy cầu

Những cái hôn gửi đi
Biền biệt phù sa
Đất hẹn má mùa nắng lạ
Vườn đồi
ai nhặt lá ô môi
Tương tư

Vỏ ốc u u gọi mê miền cát ngủ
Trách người tên trùng âm gió tương tư

Áo trắng

Áo trắng bước bồng bềnh mây trắng
Trời sáng ngần thân phố khỏa xuân

Tuổi chín

Ngực dự hương đêm thơm mùi tuổi chín
Mắt lá tre đằng ngâm mộng ba giăng

Vải Thanh Hà

Tàu ú còi tu hú kêu vườn đỏ
Tuổi vào ga mùa ủ lửa má vừa

Tóc phố

Chấp chới đèn lên tóc phố
Gáy nêông chiều lả liễu lam bay

Sáng soi

Anh mang tình em đi
Qua những đèo lẻ nắng
Những sông trưa không đò
Những đường mưa ngẩn trắng

Anh mang tình em đi
Qua những đồi sim chín
Những sắc cây mơ già
Mua rừng hoa múa tím

Anh mang tình em đi
Qua những miền đất lạ
Những sớm chim dị hình
Những chiều sương bạc má
Dông gió mù trời
em bóng sáng soi
Nhịu tình

Sự đằng ngà
tâm tuyết trắng dưa lê
Vườn truyện ngọt
Đàn từ ngon
âm hé cong mỏ hót
Lòng nhịu tình
ngôn ngữ loài chim
Thư không người nhận

Đôi chim cu anh nuôi
Con trống mèo đen ăn thịt
Con mái vào ra một mình
Ấp lạnh bóng trăng rồi chết
Vàng hồ bay
thư không người nhận
gió trả về

Quan họ

Tóc trắng tầm xanh qua cầu với gió
Đùi bãi ngô non
ngo ngó sông đầy
Cây gạo già
lơi tình
lên hiệu đỏ
La lả cành
cởi thắm
để hoa bay
Em về nói làm sao với mẹ
*

Em trường nét gồm thon bình cổ đại
Mình Lưỡng hà
thoai thoải
vú Đông Sơn
Ước gì
nhỏ đấy bằng con giống
Bỏ túi đi cùng
ta phố bông tình bông
Đánh ngải
Chớ rửa lông mày chết cá ao anh
Ca dao

Mắt xưa xanh
mưa mành
sương liễu sóng
Mùa sang may
thu đánh ngải lông mày
Mây nổi trắng ao say
Ai ruốc mộng ban ngày

Dạo nhạc

Sóng tháp bút
bước mở trầm
âm lắng
Mưa búp măng
lưng phím nắng dạo ngần
Mình nước đập ngà
sông vỗ trắng
Nhựa nhạc phồng con nốt
khuông xuân

No comments: