Monday, September 3, 2012

VÕ KỲ ĐIỀN *CÂY SẦU RIÊNG VƯỜN CŨ

CAÂY SAÀU RIEÂNG VÖÔØN CUÕ
Voõ Kyø Ñieàn Toâi reà laïi caùi baêng caây, ngoài xuoáng ôû ñaèng ñaàu. Caùi baêng ñöôïc
laøm baèng taám vaùn daày, caùc chön ñöôïc ñoùng dính luoân xuoáng ñaát.
Taám vaùn ñöôïc cöa caét raát thoâ nhöng vì nhieàu ngöôøi ngoài tôùi ngoài lui
neân noù trôû thaønh trôn laùng. ÔÛ traïi chuyeån tieáp ñeå ñi ñònh cö, ai cuõng
thích ñeán ñaây, vì ít ra taïi vò trí naày, ngöôøi ta coù theå nhìn ra ngoaøi thaáy
ñöôïc moät khoaûng trôøi nhoû vaø ôû döôùi kia, caùi söôøn ñoài thoai thoaûi
coù vaøi maõnh vöôøn, caây coái xanh maùt.
Ngoài keá beân toâi laø chuù hai thôï baïc, queâ ôû Soùc Traêng. Moãi laàn ra
ñaây, toâi ñeàu gaëp chuù. Khí haäu Maõ Lai thieät laø kyø cuïc. Ban ñeâm,
trôøi laïnh teo ruoät teo gan, nguû phaûi ñaép meàn. Ban ngaøy trôøi noùng nhö
ñoå löûa, hôi noùng höøng höïc töø saùng tôùi chieàu, moà hoâi töôm ra ñaày
ngöôøi. ÔÛ taïi leàu khoâng caùch gì chòu noåi neân ai cuõng tìm nôi ñeå troán
noùng. Coøn choã naøo lyù töôûng hôn choã naày. Caùi baêng nuùp döôùi
boùng maùt moät buïi tre um tuøm, ngoaøi kia döôùi söôøn ñoài laø phong
caûnh kyø thuù. Thieät ra ôû vuøng naày coøn nhieàu nôi caûnh vaät ñeïp hôn
nhieàu nhöng daân tî naïn bò giôùi haïn trong voøng raøo keõm gai neân ñaâu
coù ñöôïc ra ngoaøi maø ñi ñoù ñi ñaây. Coù maáy ngöôøi ñi chöõa bònh veà
keå laïi raèng ôû ngoaøi kia, thaønh phoá ñeïp ñeõ, sang troïng, saïch seõ, tieän
nghi. Rieâng toâi vaø chuù hai thôï baïc thì chæ bieát xöù Maõ Lai qua caùi
khung trôøi nhoû xíu naày.
Toâi ngoài ôû ñaây maø ñaàu oùc ôû ñaâu ñaâu. Caùi vuøng ñaát môùi maø
toâi seõ ñeán thì xa laï quaù, nôi ñoù coù veõ haáp daãn laém. Coù nhaø laàu
choïc trôøi, coù xa loä theânh thang, coù tuyeát rôi traéng xoaù, coù ñuû moïi
thöù vui. Toâi töôûng töôïng ra bao caûnh kyø laï maø toâi seõ ñöôïc maét
thaáp, tai nghe trong moät ngaøy raát gaàn. Nhöng coù anh baïn ñi tröôùc, gôûi
thô veà traïi, trong coù ñoaïn vieát " ...vöøa böôùc ra khoûi maùy bay nhö ñi
vaøo caùi tuû laïnh, muõi thôû ra khoùi, tay chön teâ coùng..", toâi chôït thaáy
gheâ quaù, quay qua chuù hai thôï baïc:
-Mai moát qua beån, chuù sôï laïnh hoâng chuù hai?
-Sôï chôù thaày tö, ÔÛ nhaø toâi luùc naøo cuõng taém baèng nöôùc noùng
nhö maáy oâng ghieàn thuoác phieän. Taïi khoâng nöôùc naøo nhaän neân toâi
ñaønh phaûi chòu ñi Canada. Tuoåi giaø xöông coát chòu laïnh dôû laém.
Ngöôøi ta noùi ôû beån, xin loãi thaày tö nghen, ñi tieåu ngoaøi ñöôøng, noù
ñoùng laïi thaønh caây nöôùc ñaù. Nghe noùi sôï quaù. Maáy ñöùa nhoû thì
khoaùi chí. Toái toái tuïi noù ruû nhau ñi ñeán hoäi tröôøng coi chieáu phim.
Thaáy taây taø tröôït tuyeát vôùi nhaûy ñaàm, coi boä tuïi nhoû chòu döõ.
Toâi nhìn chuù hai thôï baïc. Chuù oám ngöôøi, da xanh meùt, maët xöông
xöông, daùng khaéc khoå. Muoán gôïi chuyeän cho vui, toâi noùi:
-Thì laàn hoài roài cuõng quen. Ngöôøi ta chòu ñöôïc thì mình chòu ñöôïc,
coù gì maø lo. Toâi vôùi chuù qua beån, mình hoïc moät khoaù nhaûy ñaàm
vôùi taäp tröôït tuyeát laø xong heát. Ngöôøi ta tôùi ñaâu mình tôùi ñoù. Vöôït
bieân nguy hieåm, cheát soáng vaày maø mình coøn laøm ñöôïc, nhaèm nhoø gì
ba caùi leû teû ñoù!
-YÙ thoâi thaày tö, thaày tuoåi treû thì coøn ñöôïc, toâi treân naêm möôi roài,
tieáng Taây tieáng Myõ moät chöõ cuõng khoâng bieát, noùi chi tôùi vieäc oâm
ñaàm maø nhaûy nhoùt.
-Vaäy chuù chòu cöïc, chòu khoå laën loäi qua ñaây ñeå laøm chi?
Chuù hai nhìn ra xa traû lôøi ngaäp ngöøng:
-Taïi beân mình khoù soáng quaù, vöøa nhöùc ñaàu, vöøa ngheït thôû, neân
phaûi ñi. Chôù vui veû gì. Toâi ñaâu coù muoán nhöng hoaøn caûnh baét buoäc.
Thaày tö nghó coi, caùi tieäm thôï baïc nhoû xíu cuõng bò tòch thaâu. Thoââi
ñaønh deïp keàm, deïp buùa. Toâi laøm ñôn xin veà queâ laøm ruoäng. Nhaø
nöôùc cuõng khoâng cho, baét phaûi ñi xaây döïng kinh teá môùi. Caùi cheá ñoä
gì coù maét khoâng ñöôïc nhìn, coù tai khoâng ñöôïc nghe, coù mieäng khoâng
ñöôïc noùi, thì ôû laïi laøm gì. Noùi thieät vôùi thaày tö, toâi ngoài ñaây maø
ñaàu oùc vaãn nhôù Baõi Xaøu. Tröôùc nhaø toâi coù caùi raïch nhoû, chieàu
chieàu ra ñaèng tröôùc caâu caù, cuõng ñuû vui. Lôùn tuoåi roài, ñaâu coøn
ham muoán gì nöõa!
Noùi xong, chuù ngoù meânh ngoù moâng. Chôït chuù ñöa tay chæ xuoáng
phía döôùi söôøn ñoài, hoûi:
-Caùi vöôøn ôû döôùi ñoù troàng caây gì maø caønh laù xanh um?
Toâi nhìn theo, traû lôøi ngay:
-Caây saàu rieâng ñoù. Maáy caây naày môùi troàng chöøng ba boán naêm,
coøn nhoû chöa coù traùi. Neáu lôùn hôn moät chuùt thì muøa naày ñaõ coù
boâng roài.
Toâi nhìn caây saàu rieâng Maõ Lai laù nhoû nhöng taøn raäm hôn saàu rieâng
ôû Vieät Nam. Thaáy khu vöôøn naày loøng toâi ñaâm ngaån ngô. Queâ toâi laø
xöù cuûa saàu rieâng, maêng cuït, baây giôø noù ra sao?
Toâi quay qua hoûi chuù hai:
-UÛa, chuù chöa bao giôø thaáy caây saàu rieâng sao? Chuù coù aên ñöôïc
saàu rieâng khoâng? Coù nhieàu ngöôøi heã nghe tôùi muøi laø chaïy maát, hoï
noùi hoâi khoâng chòu noåi.
-Toâi khoaùi laém chôù. Cöù tôùi muøa traùi caây laø mua moãi laàn caû
chuïc kí, aên tôùi môø con maét... Nhöng tieác quaù, toâi chöa coù dòp ñi vöôøn
ñeå thaáy caây cuûa noù...
Toâi beøn moâ taû caây saàu rieâng cho chuù hai bieát:
-Thoâng thöôøng thì ôû beân mình, caây trung bình coù thaân lôùn côû coät
nhaø, cao hôn coät ñeøn ñöôøng chuùt xíu, taøn thöa maø roäng, muøa coù traùi
nhìn thaáy meâ laém. Traùi noù treo luûng laúng ñaày caønh, gai ñaâm tua tuûa.
Nhöõng traùi coøn non nhoû côû traùi cau, traùi quít, thöôøng bò ruïng raûi raùc
quanh goác. Hoài nhoû tuïi toâi löôïm laáy, beû maáy caùi gai nhoïn, caém leân
caøm... ñeå laøm oâng giaø raâu!
-Traùi noù to quaù maø ñaày gai, ruûi noù ruïng truùng ñaàu thì chaéc cheát!
-Vaäy maø hình nhö chöa coù ai bò rôùt beå ñaàu vì saàu rieâng. Chæ coù
maáy anh ñi aên troäm môùi sôï thoâi vì traùi noù chæ ruïng vaøo nöûa ñeâm
veà saùng. Traùi saàu rieâng chín ruïng aên môùi ngon. Neáu caét cuoáng sôùm,
coøn non aên laït nhaùch, nhieàu khi bò söôïng. Ngöôøi saønh ñieäu hoï löïa
choïn kyõ caøng khi mua. Phaûi laø thöù voû moûng, nhoû hoät, côm daày
maøu môõ gaø, aên caùi vò noù beo beùo, ñaêng ñaéng môùi ñaõ. Chôù aên
saàu rieâng maø löïa thöù côm ngoït ngay, thì aên chöøng vaøi muùi laø ngaùn
ngöôïc. AÊn buoåi saùng, buoåi chieàu coøn nghe muøi thôm.
-Maø chuù hai ôi, aên saàu rieâng maø aên moät mình cuõng chöa ñuû ngon.
Phaûi ñi vaøo vöôøn vôùi moät coâ baïn gaùi deã thöông, löïa moät nôi im maùt,
gom coû khoâ laïi laøm ñeäm, khui traùi saàu rieâng chín thôm nöïc noàng, caàm
töøng muùi baèng naêm ngoùn tay, aên heát roài coøn lieám côm coøn dính treân
caùc ngoùn tay, muùt chuøn chuït, nhìn nhau maø cöôøi... môùi ñaõ theøm.
-Sao taû caûnh nghe meâ quaù vaäy. Chaéc thaày tö aên saàu rieâng kieåu
ñoù hoaøi?
-Phaûi ñöôïc nhö chuù noùi, cuõng ñôõ. Nhieàu khi toâi nghó tôùi coøn töùc
mình. Hoài ñoù tôùi giôø, ngoài döôùi goác caây saàu rieâng thì nhieàu, coøn aên
nhö vaäy thì chöa bao nhieâu. Baây giôø ngoài ñaây, nhôù tôùi kyû nieäm maø
trong loøng nao nao. Luùc ñoù toâi vöøa ñöôïc hai möôi tuoåi...

Toâi gaëp laïi Phöông do moät söï tình côø. buoåi chieàu hoâm ñoù, trôøi
vöøa saåm toái. toâi ôû lôùp hoïc ra, ñi ngay ñeán ngaû tö ñaàu ñöôøng, ñeå
ñoùn xe veà tænh nhaø. Chieác xe loâ ngöøng laïi. Toâi nhìn vaøo xe, thaát
voïng, trong khoang khoâng coøn moät choã troáng. Ngöôøi ta ngoài ñen ngheït,
chen chuùc nhau. Anh lô xe môû cöûa, nhaûy xuoáng keùo tay toâi, ñaåy vaøo.
Toâi coá chen vaøo trong. Coù vaøi tieáng caèn nhaèn nho nhoû:
-Xe chaät cöùng, choã ñaâu maø chöùa nöõa!
Toâi vöøa ngoài xuoáng vöøa nghe baùc taøi xeá traû lôøi:
-Baø con coâ baùc thoâng caûm. Chuyeán choùt hoång röôùc, ngöôøi ta phaûi
nguû laïi Saøi Goøn sao ? Theá laø ñaâu vaøo ñoù. Ai naáy ñaønh chòu
chaät. Toâi bò keït cöùng tö beà. Phía tröôùc, phía trong, phía sau laø ngöôøi ta,
coøn beân phaûi laø caùnh cöûa xe baèng saét. Toâi khoâng coù caùch gì ñeå
ñaët chön cho goïn. day qua, trôû laïi, söûa tôùi, söûa lui, cuõng khoâng oån
thoaû chuùt naøo. Nhôø xe chaïy coù ñöôïc chuùt ít gioù maùt. AÙnh saùng veà
ñeâm cuûa thaønh phoù laáp loaùng qua cöûa xe. Ñeøn quaûng caùo xanh xanh,
ñoû ñoû. Ñeøn ñöôøng saùng traéng nhôït nhaït. Baàu trôøi laáp laùnh ñaày sao.
Chieác xe coøn chaïy loanh quanh chöa ra khoûi thaønh phoá. Toâi yeân chí noù
seõ chaïy moät maïch veà tôùi tænh. Chaät quaù roài laøm sao chöùa ñöôïc
nöõa. Naøo ngôø, qua moät goùc phoá, chieác xe töø töø ngöøng laïi. Coù tieáng
oàn aøo:
- Trôøi ñaát ôi, caùi xe nhoû xíu nhö vaäy, baùc taøi tính chöùa bao nhieâu
maïng ?
Toâi thaát voïng. Neáu coù theâm ngöôøi, toâi seõ bò doàn vaøo trong. Coøn
ñaâu maø nhìn thaáy phong caûnh beân ñöôøng vôùi gioù maùt traêng saùng.
Chöa kòp phaûn öùng gì, thì cöûa xe ñaõ môû, anh lô nhaûy xuoáng, ñaåy
ngöôøi khaùch môùi leân choã toâi. Toâi baét buoäc ôû caùi theá phaûi eùp saùt
vaøo beân trong ñeå nhöôøng choã. Ñuùng laø hoäp caù moøi. Haønh khaùch
bò eùp nhö maáy con caù naèm saép lôùp, heát cuïc cöïa. Baùc taøi vöøa cho xe
chaïy, vöøa cam keát:
-Thoâi ñuû roài, khoâng röôùc nöõa. Baây giôø thì xe hôi chaät. Xe chaïy
moät hoài, noù laéc xuoáng ñaâu vaøo ñoù. Baø con coâ baùc thoâng caûm!
Khoâng thoâng caûm vôùi baùc taøi cuõng khoâng ñöôïc. Trôøi toái roài,
khoâng leõ böôùc xuoáng xe ñeå ôû laïi Saøi goøn ñeâm nay. Maø baây giôø thì
toâi ñaâu coøn muoán böôùc xuoáng nöõa. Ngöôøi haønh khaùch vöøa môùi leân
laø moät coâ gaùi coøn treû, trong aùnh saùng môø môø, toâi khoâng thaáy roõ
nhöng coù leõ naøng ñeïp laém. Taø aoù vaøng ñöôïc veùn kheùo qua beân,
naøng coá thu mình cho nhoû goïn laïi, daùng kheùp neùp. Rieâng toâi vì ñuïng
chaïm beân ngöôøi naøng neân loay hoay, xoay ngang ngöôøi laïi cho thö thaû.
ÔÛ caùi theá naày toâi thaáy thoaûi maùi hôn nhöng ñoàng thôøi caùnh tay phaûi
nhö oâm laáy ngöôøi naøng. Toâi maéc côõ quaù, ñaâu coù daùm ñuïng, ñaønh
phaûi voùi tay qua gaùc treân cöûa xe cho ñôõ moõi. Troïn nöûa ngöôøi beân
phaûi toâi eùp saùt nöûa ngöôøi beân traùi cuûa naøng. Toâi nghe moät caûm
giaùc eâm aùi beành boàng. Toâi ñaâu coù ngôø hoaøn caûnh traùi ngang nhö
vaäy. Laàn ñaàu tieân ngoài gaàn moät coâ gaùi laï, toâi boái roái quaù. Toâi
thöû nghó haèng chuïc caâu hôûi ñeå mong laøm quen vôùi naøng, nhöng thaáy
caâu naøo cuõng voâ duyeân. Thoâi ñaønh ngoài im, laøm ra veû ñöùng ñaén
nghieâm nghò.
Boãng chieác xe queïo gaét ôû moät khuùc quanh, ngöôøi naøng ñeø haún
leân toâi. Nhö ñeå ñôõ maéc côû, noùi noùi baâng quô:
-Chieàu thöù baûy naøo xe cuõng chaät nöùt!
Toâi beøn baét chuyeän:
-Daï, daï, cuõng hôi ñoâng.
-Chuùt xíu nuûa laø toâi ñoùn huït roài. Töø tröôøng ra tôùi ñaây keït xe
quaù!
-Chaéc coâ hoïc tröôøng Luaät?
Coâ ta hôi nghieâng ñaàu qua toâi, hoûi laïi:
-Sao anh bieát?
Toâi thaáy vui trong buïng, coù dòp ñeå naøng thaáy toâi thoâng minh:
-Ña soá sinh vieân luaät thöôøng ñoùn xe choã coâ vöøa leân.
Naøng cöôøi nheï nhaøng, haøm raêng traéng boùng ñeàu ñaën:
-Daï khoâng phaûi, toâi hoïc ôû Vaên Khoa.
Toâi ñoaùn traät laát. Nhöng khoâng heà gì. Mieãn noùi chuyeän ñöôïc vôùi
naøng laø vui roài. Toâi tuy khoâng hoïc ôû ñoù, nhöng cuõng bieát chuùt ít:
- Xin loãi, toâi hôi toø moø, coâ ñang theo chöùng chæ naøo ?
-Daï, toâi hoïc lôùp döï bò..
-Vaäy laø coâ ñöôïc hoïc vôùi oâng giaùo sö Vöông Hoàng Seãn. Toâi khoaùi
ñöôïc nghe oång noùi chuyeän. Heã saùch naøo coù baøi oång vieát, toâi ñeàu
kieám mua. OÅng raønh veà ñoà coå... Chaéc coâ cuõng thích caùc giôø oâng
aáy daïy?
Laïi moät laàn nöõa toâi bò hoá:
-Daï, toâi sôï caùc giôø ñoù laém. Kyø roài, toâi bò rôùt vì moân Vaên Chöông
Quoác AÂm, neân kyø nhì phaûi thi laïi moân naày.
Toâi khoâng daùm hoûi theâm. Toâi suy nghó hoaøi cuõng khoâng hieåu taïi
sao coâ ta laïi rôùt moân Quoác AÂm, caùi moân ñöôïc coi laø deã hôn caùc
moân khaùc. Voán ít noùi vaø hay ruït reø, toâi laïi ñaønh ngoài im. Thoang
thoaûng, toâi ngöõi thaáy toùc naøng coù muøi thôm nheø nheï. Töï nhieân toâi
caûm thaáy trong loøng moät xuùc ñoäng baát ngôø. Trôøi ñaát naøo xui khieán
cho toâi gaëp naøng nhö vaäy. Baây giôø toâi phaûi noùi caâu naøo nöõa ?
-Chaéc coâ veà tôùi beán xe ?
-Daï khoâng, toâi xuoáng Caàu Ngang.
Toâi laïi tìm ñöôïc caâu ñoái ñaùp:
-Coâ ôû gaàn caùi nhaø ngoùi ñoû, coù coång saét sôn xanh khoâng? ñaèng
tröôùc coù buïi tre ngaø ?â
Coâ ta nghieâng ñaàu qua nhìn toâi:
-Chaéc anh laø baïn hoïc cuûa anh Bình! caên nhaø ñoù cuûa toâi.
Ñoaïn naøng chaêm chuù nhìn toâi, thoaùng do döï, naøng tieáp:
-Phaûi anh laø anh Höng khoâng, em laø Phöông ñaây !
Toâi vöøa xaùc nhaän thì naøng líu lo:
-Trôøi ôi, sao laâu quaù khoâng thaáy anh xuoáng nhaø chôi. Ba maù em vôùi
anh Bình thöôøng nhaéc tôùi anh hoaøi.
Toâi ngaïc nhieân sung söôùng. Khoâng deø con nhoû Phöông ngaøy naøo
nhoû xíu, ñen thui, môùi coù maáy naêm maø lôùn ñeïp nhö vaäy. Nhöõng
chuyeän naêm tröôùc baây giôø ñöôïc toâi vaø Phöông nhaéc laïi. Naøng noùi
chuyeän lanh lôïi, duyeân daùng. Toâi laàn laàn bình tónh hôn. Toâi hoûi thaêm
tin töùc Bình, sau cuøng toâi thaéc maéc:
-OÂng Seãn deã laém maù! Taïi sao Phöông laïi bò keït moân Quoác AÂm?
Phöông phaân traàn:
-Anh Höng thöû nghó coi, em vaøo vaán ñaùp, oång ñöa em quyeån " Truyeän
Ñôøi Xöa "ø cuûa Tröông Vónh Kyù, bieåu em ñoïc baøi " Anh chaøng sôï vôï
" Caùi chuyeän anh chaøng luøi khoai lang trong tro noùng cho chín ñeå aên
vuïng, naøo ngôø chò vôï veà nöûa chöøng, anh ta sôï quaù beøn coät tuùm oáng
quaàn laïi, boû cuõ khoai lang vaøo trong ñoù ñeå daáu, noùng quaù beøn nhaåy
caø töng. Ñoïc ñeán ñaây, oång baûo ngöøng laïi vaø hoûi em:
-Nhaåy caø töng laø nhaûy laøm sao "
Em coøn ñang suy nghó chöa kòp traû lôøi, thì oång hoûi tieáp:
- Ñaâu coâ nhaûy caø töng cho toâi coi!
-Anh Höng thöû nghó caû caùi phoøng thi roäng meânh moâng. ÔÛ döôùi caû
maáy chuïc ngöôøi ngoù leân, em maéc côû quaù, laøm sao daùm nhaûy. Chôø
hoài laâu khoâng ñöôïc, oång nghó laø em khoâng bieát, neân cho döôùi ñieåm
trung bình. Em ñaønh phaûi thi laïi kyø hai.
Toâi an uûi naøng:
-Gaëp toâi maø oång bieåu nhaûy thì cuõng rôùt. Ai laïi nhaûy caø töng tröôùc
maét moïi ngöôøi, kyø thaáy moà.
Phöông cöôøi nheï:
-Laïy trôøi cho mai moát ñöøng gaëp caùi "Anh chaøng sôï vôï " nöõa.
Toâi chôùp ngay laáy caùi caâu noùi hôù ñoù, hoûi laïi:
-Vaäy chôù Phöông muoán gaëp anh chaøng nhö theá naøo, cho toâi bieát
caùc ñieàu kieän ñoøi hoûi....ñeå kieám caùi ñaàu heo.
Phöông choáng cheá:
-Ô Anh Höng, khoâng phaûi vaäy ! Maáy naêm roài gaëp laïi, anh vaãn y nhö
hoài xöa, cöù phaù em hoaøi.
Töø ñoù toâi thöôøng xuoáng Caàu Ngang thaêm gia ñình naøng. Bình thì ñaõ
vaøo quaân ñoäi, ít khi coù nhaø. Maù naøng laàn naøo thaáy toâi, cuõng noùi:
-Khi naøo raõnh roåi chaùu xuoáng ñaây chôi, ñöøng ngaïi gì heát, thaèng Bình
ñi lính, hai Baùc nhôù noù quaù. Nhaø ñôn chieác khoâng coù ai.!
Coøn Ba naøng thì ít noùi, thöôøng daãn toâi ra sau vöôøn, beû traùi caây caû
ñoáng baét aên. Phöông xinh xaén, deã thöông, laêng xaêng laøm caùc moùn
ngon ñeå ñaõi khaùch. Chuùng toâi thöôøng aên döôùi goác caây saàu rieâng
lôùn. Vöôøn nhaø Phöông raát roäng. caùc möông nöôùc nhoû ñaày rong. Nöôùc
trong vaét, thaáy ñöôïc nhöõng con caù baõi traàu,caù lia thia, caù lìm kìm, loäi
nhôûn nhô döôùi ñoù. Ñaát ñen maàu môõ, caây daâu, caây maêng cuït, caây
saàu rieâng, coù nhöõng taøn laù xanh um, maùt röôïi...
Toâi ngoài maø nghe loøng khoan khoaùi, maét nhìn aùnh naéng laáp laùnh
qua caùc khoaûng laù thöa. Ñaâu ñaây coù con chim hoùt treân caønh, tieáng
nghe trong treûo quaù. Phöông cuõng nhö chim líu lo:
-Treân nhaø anh Höng coù vöôøn khoâng? coù troàng nhieàu boâng khoâng?
ñoâi khi leân tænh, em muoán gheù chôi cho bieát maø sôï... anh Höng khoâng
theøm tieáp.
Maù Phöông maéng yeâu con gaùi:
-Caùi con nhoû naày, maày laøm nhö caäu Höng laø ngöôøi döng!
Phöông vöøa ngoù xeùo toâi, vöøa traû lôøi meï:
-Thì maù thaáy ñoù, hoâm con gaëp anh Höng treân xe, ngoài gaàn caû giôø
ñoàng hoà, aûnh ñaâu coù theøm nhìn... baø con!
Toâi khoâng bieát traû lôøi ra sao, ñaønh cöôøi tröø! OÂi! nhöõng buoåi
tröa aám cuùng, loøng vui nhö môû hoäi. Toâi vaãn ñaén ño, ruït reø, chöa daùm
ngoõ yù vôùi Phöông. Hoïc haønh chöa thaønh, coâng danh chöa toaïi, baây giôø
coøn quaù sôùm ñeå noùi chuyeän yeâu ñöông....
Nhöõng ngaøy thaùng keá tieáp qua mau. Ba maù Phöông saün coù voán, môû
theâm caên tieäm caàm ñoà ngoaøi chôï. Ngoaøi nhöõng giôø hoïc, Phöông
coøn phuï meï buoân baùn, troâng nom coâng vieäc soå saùch. Toâi laïi coù dòp
gaëp gôõ naøng nhieàu hôn. Chuùng toâi trao ñoåi chuyeän trôøi möa, trôøi
naéng, chuyeän hoïc haønh, thi cöû. Toaøn laø chuyeän ñaâu ñaâu, vaäy maø
cuõng coù ñeå noùi hoaøi, khoâng chaùn. Coù laàn Phöông hoûi toâi:
-Anh Höng ôi, hieän thôøi anh thöông ai nhöùt ?
Toâi traû lôøi, cöôøi cöôøi:
-Thì Phöông bieát roài, toâi noùi hoaøi! Ñôøi toâi chæ thöông coù chuù luøn
baùn huû tieáu döôùi goác me...
Maët Phöông hôi phuïng phòu:
-Vaäy chôù maáy ngöôøi ñeïp cuûa anh, khoâng ai baèng chuù luøn sao ?
Toâi giaûng nghiaõ:
-Ñeïp ñaâu coù aên ñöôïc. Coøn huû tieáu caây me aên ngon, cho neân toâi
thöông ... chuù luøn.
Phöông nín thinh, baäm moâi töùc toái. Toâi muoán giaûi hoaø cho khuaây
khoaû:
-Phöông ôi, maáy ngaøy ôû nhaø khoâng coù buoân baùn, em laøm gì ?
-Em ñi chôï, mua caù mua cua.
-Roài sau ñoù Phöông laøm gì nöõa ?
Naøng traû thuø toâi, traû lôøi tænh ruïi:
-Thì em laøm caù laøm cua.
-Vaäy chôù khoâng luùc naøo Phöông nhôù tôùi baïn beø chuùt xíu naøo sao ?
Phöông baät cöôøi, töôi nhö ñoaù hoa buoåi saùng:
-Coù chôù, luùc gheù aên huû tieáu caây me thì nhôù tôùi anh!
Toâi vöøa laøm ñieäu boä thaát voïng, vöøa nhìn söõng maët naøng. Phöông
cöôøi, khuoân maët vuoâng vuoâng, raïng rôõ, laøn da traéng mòn maøng. Toùc
caét ngaén goïn, caùi muõi thaúng cao, xinh xaén. Caëp moâi treà treà. Heøn chi
naøng noùi chuyeän tía lia. OÂng trôøi sao thieät baát coâng. Maët Phöông
khoâng moät khuyeát ñieåm. Taát caû ñöôøng neùt ñeàu hoaø hôïp, theâm vaøo
ñoù laø caùi duyeân daùng nöõa. Coøn toâi thì vöøa xaáu, vöøa ñen, ñöôïc quen
vôùi naøng, ñôøi toâi coøn haïnh phuùc naøo hôn. Do caâu chuyeän ñaåy ñöa,
baát chôït toâi thaáy Phöông deã thöông laøm sao. Trong moät thoaùng ngaån
ngô, toâi noùi ñaïi:
-Coâ chuû tieäm caàm ñoà ôi,sao coâ ñeïp quaù vaäy ? Tieäm coâ caàm
vaøng baïc, chaâu baùu ngoïc ngaø maø coù caàm "ngöôøi ta" khoâng ?
Phöông troá maét nhìn toâi. Hình nhö naøng chöa hieåu caâu noùi. Caëp maét
naøng troøn to, ñen boùng, ngaây thô. Toâi noùi tieáp:
-Coù moät sinh vieân ngheøo, hoïc haønh dang dôû, hoaøn caûnh tuùng baán,
caàn caàm taïm ñeå ñuû tieàn aên hoïc, mieãn coù côm canh ngaøy hai böûa,
mai sau coù ngheà nghieäp vöõng chaéc, nguyeän seõ laøm "toâi moïi" ñeå traû
coâng laãn lôøi.
Phöông hieåu ra, cöôøi nho nhoû, thuû thæ beân tai toâi;
-Anh Höng muoán caàm thieät khoâng ñoù ? Tieäm cuûa em khoâng khoù
khaên nhö maáy tieäm khaùc ñaâu. Mieãn laø soøng phaüng, sieâng naêng, traû
nôï suoát ñôøi...

Töø ñoù, toâi vaø Phöông thöông nhau. Roài chieán tranh ngaøy moät taøn
khoác. Toâi phaûi vaøo quaân nguõ, troâi noãi ngöôïc xuoâi. Nhöõng caùnh thô
noàng naøn thay theá nhöõng laàn gaëp gôõ. Phöông thöôøng vieát cho toâi
bieát, naøng ñaõ phaûi nhieàu laàn töø choái nhöõng moái mai xung quanh. Toâi
run trong buïng. Laøm sao naøng coù theå chôø ñôïi vaø neáu chôø thì ñeán
bao giôø. Thaân toâi, toâi coøn lo chöa xong. Cöôùi Phöông baây giôø, chæ
laøm khoå cho naøng, ñieàu maø toâi khoâng muoán. Yeâu Phöông, toâi muoán
naøng ñöôïc hoaøn toaøn sung söôùng. Phöông xinh xaén vaø deã thöông quaù,
naøng ñaâu theå vì toâi maø chòu khoå cöïc. Roát cuoäc roài thì toâi cuõng
phaûi chòu thua ñònh maïng. Moät buoåi saùng muøa thu, toâi nhaän ñöôïc thô
cuoái cuøng cuûa Phöông. Vaøo phoøng rieâng, toâi xeù thô ra ñoïc. Neùt chöõ
quen thuoäc deã thöông ngaøy naøo, quay cuoàng tröôùc maét toâi:
" ...ba maù baét em phaûi laäp gia ñình vôùi moät ngöôøi khoâng quen. Giöõa
tình yeâu vaø gia ñình, em phaûi choïn moät. Gôûi ñeán anh böùc aûnh cuoái
cuøng em chuïp beân goác saàu rieâng ngaøy naøo... nhö noãi loøng em.."
Nöôùc maét toâi töï nhieân öùa ra, raøn ruïa. Nhöõng chöõ coøn laïi, môø
nhaït. Cuoái thô Phöông khoâng kyù teân, toâi ñoïc ñöôïc caâu ca dao ôû haøng
döôùi cuøng:
Ñeâm khuya thaép chuùt daàu dö
Tim loang chaùy luïn, saàu tö moät mình.

Caâu chuyeän ñaõ treân hai möôi naêm roài, baây giôø toâi coøn nhôù laïi nhö
in. Caùi kyû nieäm ngaøy xöa sao maø eâm aùi nheï nhaøng quaù. Toâi vôùi
chuù hai thôï baïc, ngoài im laëng beân nhau. Moãi ngöôøi moät yù nghó vuïn
vaët, taûn maùc. Xa queâ höông laø xa heát nhöõng caûnh, nhöõng vaät,
nhöõng ngöôøi thaân yeâu. Tröôùc maét toâi, baây giôø cuõng coù caây saàu
rieâng. Nhöng ñaâu phaûi laø caây saàu rieâng vöôøn cuõ. Phöông baây giôø
ñaõ coù choàng, coù con. bieát ñöôïc naøng haïnh phuùc, toâi möøng laém.
Nhöng roài vaän nöôùc ñoåi thay. Hieän giôø vôï choàng con caùi naøng vaãn
coøn ôû nguyeân nôi queâ xöa. Lieäu naøng coù ñuû söùc khoeû vaø nghò löïc
ñeå vöôït qua nhöõng khoå nhuïc maø cheá ñoä môùi ñöa tôùi hay khoâng ?
Nhôù tôùi giôø phuùt naày hình aûnh cuûa haèng trieäu ngöôøi ñang phaûi
lam luû, chaân laám tay buøn, cuoác xôùi treân vuøng ñaát khoâ caèn mieàn kinh
teá môùi ñeå phuïc vuï moät thöù chuû nghiaõ ngoaïi lai, tim toâi nhö muoán
ngheïn laïi:
-Chuù hai ôi! maáy ngöôøi coøn ôû laïi laøm sao maø soáng noåi vôùi tuïi noù
?
-Roài cuõng phaûi soáng chôù thaày tö, hoång leõ ... töï töû cheát ! Con ngöïa
ñua baét ñem ñi keùo caøy thì cuõng nhö con boø, con traâu vaäy !
Nghe chuù hai thôï baïc noùi, toâi nghó ngay ñeán Phöông ngaøy naøo. Trôøi
ñaát ôi! caùi söï thaät sao maø chua xoùt. Toâi ñöùng daäy heát muoán noåi. :
- Vaäy thì chöøng naøo daân mình heát khoå, chuù hai ? Hoång leõ phaûi chòu
nhö vaäy hoaøi !
Chuù hai thôï baïc vöøa ñi vöøa traû lôøi:
- Thaày tö ñöøng coù lo! Luaät taïo hoaù tuaàn hoaøn heát bó cöïc roái tôùi
thôùi lai. Nhö traùi saàu rieâng chín thì phaûi ruïng. Ngaøy ñoù toâi vôùi thaày
tö trôû veà, gaày döïng laïi queâ höông cuõ. Caàu trôøi cho noù ñöøng quaù
tang thöông, ñoå naùt...

No comments: