Friday, September 7, 2012

NGUYỄN THIÊN THỤ * BÙI GIÁNG

Bùi Giáng

Ông sinh ngày 17-12 næm 1926 tåi Duy Xuyên, tÌnh Quäng Nam,. MË ông là cháu n¶i cø Hoàng Væn Bäng , em ru¶t t°ng ÇÓc Hoàng DiŒu. Thuª nhÕ, ông h†c trÜ©ng Bäo An, ñiŒn Bàn, Quäng Nam, sau h†c trÜ©ng trung h†c ThuÆn Hóa. Næm 1950, dÆu tú tài II ban Væn ChÜÖng ª liên khu V. Sau ông ra Hà Tïnh (liên khu IV) Ç‹ h†c Çåi h†c, nhÜng viŒc h†c không nhÜ š, và sau Çó ông bÕ vŠ Quäng Nam. Tháng næm næm 1952, ông ra Hu‰ thi tú tài, sau Çó vào Sài gòn h†c ñåi h†c Væn Khoa nhÜng rÒi cÛng bÕ h†c. TØ Çó ông t¿ h†c và vi‰t sách, dåy tÜ tåi các trÜ©ng trung h†c tÜ thøcTân Thanh, VÜÖng Gia CÀn (Sàigòn). ñåi h†c Vån Hånh cho ông m¶t phòng Ç‹ ông džc sách. Trܧc 1975, thÌnh thoäng ông lên cÖn Çiên nhË. Sau khi c¶ng sän xâm chi‰m miŠn Nam, Bùi Giáng bÕ nhà Çi lang thang và Çiên n¥ng. Qua bao nhiêu næm bŒnh kéo dài, ông mÃt lúc 14 gi© ngày 7 tháng 10 næm 1998 tåi Sàigòn, th† 73 tu°i.
Ông là nhà thÖ mà cÛng là nhà biên khäo.

tác phÄm :
M¶t Vài NhÆn Xét VŠ Bà HuyŒn Thanh Quan
M¶t Vài NhÆn Xét VŠ Løc Vân Tiên, Chinh Phø Ngâm, Quan Âm ThÎ Kính
Vài NhÆn Xét VŠ TruyŒn KiŠu và TruyŒn Phan TrÀn
Lá Hoa CÒn
MÜa NguÒn
Màu Hoa Trên Ngàn
Ngàn Thu R§t H¶t
Martin Heidegger và TÜ Tܪng HiŒn ñåi
ñi vào Cõi ThÖ
Sa Måc Phát Ti‰t
Mùa Thu Trong Thi Ca
Ngày Tháng Ngao Du
và các tuy‹n tÆp thÖ khác.
ñ¥c s¡c nhÃt cûa Bùi Giáng là thÖ, nhÃt là thÖ tình. Ông Çã ca tøng nh»ng n» nhân trong cu¶c m¶ng:

NgÜ©i con gái hôm nay m¥c quÀn ÇÕ
vì hôm qua Çã m¥c chi‰c quÀn Çen
ñen và ÇÕ là hai màu rÒi Çó
cÛng nhÜ Ç©i, ÇÜ©ng hai nÈo xuÓng lên

NgÜ©i con gái hôm nay m¥c quÀn tr¡ng
vì hôm qua Çã m¥c chi‰c quÀn hÒng
hÒng và tr¡ng là hai màu bën lën
cÛng nhÜ núi và rØng ÇŠu rÃt m¿c chênh vênh

NgÜ©i con gái hôm nay m¥c quÀn tím
vì hôm qua Çã m¥c chi‰c quÀn vàng
vàng và tím là hai màu mÌm miŒng
mím môi cÜ©i và chúm chím nhe ræng

NgÜòi con gái hôm nay m¥c quÀn rách
vì hôm qua Çã m¥c chi‰c quÀn lành
lành và rách ÇŠu vô cùng trong såch
bªi vì là lành rách cÛng long lanh
( NgÜ©i con gái m¥c quÀn)
Ông Çã yêu và Çã mÖ m¶ng:
xin yêu mãi yêu và yêu nhau mãi
trÀn gian ôi ! cánh bܧm cánh chuÒn chuÒn
con ki‰n bé cùng hoa hoang cÕ dåi
con vi trùng cùng sâu b† cÛng yêu luôn

còn ª låi m¶t ngày còn yêu mãi
còn m¶t Çêm còn thª v§i træng sao
thì cánh m¶ng còn tung lên không ngåi
níu tr©i xanh tay vói ki‹ng chân cao
( Phøng HiŠn )
M¶t Ç¥c Çi‹m n°i bÆt trong thÖ Bùi Giáng là dâm. Trong cÖn Çiên dåi lang båt, ông g¥p ai cÛng giÖ tay làm dÃu hiŒu sex ( b†n møc ÇÒng thÜ©ng giÖ ÇÀu ngón trÕ và ngón gi»a ôm lÃy nhau, và cong lÜng vào nhau tåo thành m¶t khoäng trÓng nhÜ con m¡t , là dÃu hiŒu chÌ cûa quš cûa phø n». B†n trÈ còn lÃy ngón tay trÕ cûa bàn tay kia Çâm xuyên qua cái l‡ tròn do hai ngón trÕ và gi»a tåo thành, š tä âm dÜÖng hòa h®p. Bùi Giáng cÛng th‰).
NhiŠu bài thÖ cûa Bùi Giáng có dâm š rõ rŒt. Trong Lá Hoa CÒn , tên tÆp thÖ và các bài thÖ ÇŠu mang änh tÜ®ng vŠ tình døc :

Lš cÛng nhÜ Çào mÆn cÛng nhÜ
sông nhÜ xÙ sª rÃt tÜÖng tÜ
em Çi là gíó vô cùng dÆy
cÓ quÆn hay màu n¡ng lå thâu
M¶t ti‰ng ban sÖ d¥ng ti‰ng vàng
bên này tinh th‹ hÆn Ça mang
em Çi bên Ãy chân tròn khép
hai Óng mÖ hÒ mÕi mŒt hang

nܧc cÛng buÒn nhÜ kh¡p cõi tr©i
trong mình vÛ trø có mÜa rÖi
mÜa rào có gi†t tuôn vào ch‡
vÜ©n hoang gi‰ng lånh ljn bao Ç©i

mÓt së vŠ thæm mai Çó mà
b»a nay tr©i hËn së ÇÜa ra
bây gi© em ljm ÇÀu næm ngón
lát n»a sÜÖng dÀm tuy‰t së pha
( Lá Hoa CÒn. Lš cÛng nhÜ Çào ,1969)

ThÖ cûa Bùi Giáng là thÖ ca tøng thiên nhiên, thÖ hoài niŒm ÇÒng quê xa khuÃt:

Anh lùa bò vào ÇÒi sim trái chín
Cho bò æn cÕ gi»a rØng sim
Anh nhìn lên tr©i xanh ÇÕ chín
Anh ngó bÓn bŠ cây lá gió rung rinh
Anh n¢m xuÓng Ç‹ nhìn lên cho thÕa
Anh thÃy lòng mª r¶ng Çón tr©i xanh
Chìm ngây ngÃt vào trong Çôi m¡t lä
Anh lim dim cho ch‰t lÎm hÒn mình
Mùi thoang thoäng lách lau sÜÖng ÇÜ®m
Mùi gây gây gÃy gÃy cûa hÜong rØng
Mùi lên men phû ngÆp mông lung
Không bi‰t n»a mà cÀn chi bi‰t n»a

Cây lá bÓn bên song song tØng lÙa
Sánh Çôi nhau nhÜ Ùa lŒ ngàn ngàn
Hånh phúc tr©i v§i ÇÃt mang mang
V§i bò gi»a rØng hoang ÇÜÖng gÆm cÕ
V§i ngÜ©i ngó ngÃtt ngây ÇÜÖng n¢m Çó
Không bi‰t tr©i ÇÃtt có ngó mình không
( Anh lùa bò vào ÇÒi sim trái chín )
ñÜ©ng cong có cÕ m†c ven b©
Cây ÇÙng trong vÜ©n lá chuÓi tÖ
Chó sûa s§m chiŠu Çi qua ngõ
Gà con mÃt mË chåy bâng quÖ
Cá ª ngoài khe có it nhiŠu
CÒn lau cÕ lách có hoang liêu
Em vŠ có hÕi ræng ri rÙa
Nh¡m m¡t ÇÜa chân có bÆn liŠu
( B© trÀn gian )
M¶t sÓ thÖ cûa Bùi Giáng mang tính chÃt siêu th¿c, ngghïa là sâu xa, bí hi‹m vŠ š và vŠ l©i. Và ª Çây, nghŒ thuÆt løc bát cûa Bùi Giáng rÃt Çiêu luyŒn:
Gi¥t quÀn rút áo Ç‹ trÖ
Rách tà tÖ mÕng em ng© chi không
Dª dang tØ gái løc hÒng
ñ‰n man dåi lå xa mÒng m¶t giêng
Làm con bé chåy ngàn sim
Chåm chân dÓc Çá gi†ng kèm nghiŒt ma
Ngày mai bÜng m¥t khóc òa
Tr©i trên ÇÃt dܧi té ra chung tình
( Tr©i trên ÇÃt Çܧi)
SÀu riêng châu chÃu næm xÜa
Em vŠ v§i ru¶ng cày bØa Çã xong
Em vŠ r¡c cÕ vào trong
Vui vŠ v§i h¶i trÕ Çòng Çòng xanh
SÀu riêng gác bÕ sau ghŠnh
Næm xÜa châu chÃu mang tên chuÒn chuÒn
( SÀu riêng châu chÃu)
M¶t bu°i trÜa Çi vŠ trong ngõ n†
n¡ng trên tr©i Ç° xuÓng lá trên cây
màu tóc g¶i con m¡t m© em có
nh§ vô cùng b»a n† ljn hôm nay
vŠ c° løc rÒi câu chuyŒn cÛ
và cäo thÖm không m§i n»a bên Çèn
và sÜÖng s§m hay chiŠu buông liÍu rÛ
bi‰t th‰ nào mà nói lå hay quen

b»a hôm nay låi nhìn ra xanh lá
xanh tr©i mây xanh tø ª chân tr©i
ch®t nh§ låi bu°i trÜa vŠ em å
giÃc mÖ màng bóng n† ª bên tôi
(MÜa NguÒn. M¶t bu°i trÜa)
ThÖ Bùi Giáng là thÖ trong cõi mÖ hÒ, là thÖ cûa ngÜ©i Çang ª trong con ÇÒng thi‰p, là thÖ cûa tri‰t nhân:
HÕi tên r¢ng bi‹n xanh dâu
HÕi quê r¢ng m¶ng ban ÇÀu Çã xa.
G†i tên r¢ng m¶t, hai, ba,
ñ‰m là diŒu tܧng, Ço là nghi tâm
(T¥ng Mã Giám Sinh)
Bây gi© xoang ÇiŒu ÇÜ©i ÜÖi
ñiŒu hoa lÀu các ngÆm ngùi dÃn thân !
Tôi cÜ©i tôi khóc bâng quÖ
NgÜ©i nghe ngÜ©i khóc có ng© chi không?
(Bao gi©)
Då thÜa phÓ Hu‰ bây gi©
VÅn còn núi Ng¿ bên b© sông HÜÖng
( Då thÜa)
Hai chân bÕ xuÓng m¶t dòng,
ñêm thÜa VÏ Då song trùng l©i vâng.
Då thÜaVÏ Då vŠ gÀn
ñã tØ xa l¡m thiên thÀn nh§ em !
( T°ng k‰t bÓn bŠ)
Tuy Çiên, Çôi khi ông rÃt tÌnh. M¶t sÓ bài thÖ sáng tác sau 1975 Çã cho ta thÃy n‡i Çau ǧn cûa ông khi lang thang ÇÀu ÇÜ©ng xó ch®, dÃn thân cu¶c Ç©i cûa nhà thÖ vïa hè:
Tôi ngÒi chép mãi bài thÖ
QuÄn quanh vÀn ÇiŒu bao gi© cho xong
ñôi phen lŒ chäy ròng ròng
Tâm tình kín Çáo giòng giòng tuôn ra
Ti‰ng cÜ©i ti‰ng khóc ti‰ng ca
Tܪng chØng khép mª màu hoa mÃy mùa
(ChuyŒn b»a trܧc b»a sau)
M‡i ngày thân th‹ m‡i gÀy
M‡i næm tim máu m‡i nhÀy nhøa ra
(M‡i ngày)
Có lë Çây là m¶t trong nh»ng bài thÖ cuÓi Ç©i cûa ông. L©i thÖ bình dÎ, nhÜng ÇÜ®m mùi cay Ç¡ng :
G¥p em tØ Ãy ljn gi©
Næm mÜ©i næm ch¤n nhÜ t© l¥ng im
Bi‰t bao dâu bi‹n n°i chìm
ñôi lÀn con m¢t lim dim nh§ gì
Bäy mÜÖi tu°i quá n¥ng nŠ
Còn em Çã sáu tám rÒi em Öi.
Ngày mai vïnh biŒt cõi Ç©i
Trùng lai có lë cuÓi tr©i biŒt ly
( T¥ng gái quê)

ThÖ Bùi Giáng chi‰m riêng m¶t cõi. ThÖ ông rÃt gÀn Hàn M¥c Tº, Bich Khê, và cÛng rÃt khác Hàn M¥c Tº và Bich Khê. Cái gÀn gi»a h† là siêu th¿c, là bŒnh.

No comments: