NEÂN NHAÄN DIEÄN VUÏ KIEÄN DA CAM NHÖ THEÁ
NAØO?
ÑAÏI-DÖÔNG(March 14, 2005)
Khieáu ñôn cuûa 27 naïn
nhaân chaát ñoäc da cam cuûa Vieät Nam kieän 37 coâng ty hoùa chaát Myõ taïi
Toøa aùn Lieân bang Brooklyn, Nöõu Öôùc ñaõ bò Chaùnh aùn Jack B. Weinstein baùc
boû vaøo ngaøy 10-03-05 vôùi phaàn keát luaän “Söï khieáu toá cuûa caùc nguyeân
ñôn laø voâ caên cöù chieáu theo luaät baûn xöù cuûa baát cöù quoác gia hay
tieåu bang naøo hoaëc daïng thöùc naøo cuûa luaät quoác teá. Noäi vuï bò baùc
boû. Khoâng beân naøo ñöôïc boài thöôøng aùn phí vaø thuø lao cho luaät sö”.
(There is no basis for any of the claims of plaintiffs under the domestic law of
any nation or state or under any form of international law. The case is
dismissed. No costs or disbursements to any party. Trang 233).
Phía Coäng hoøa xaõ hoäi chuû nghóa Vieät Nam tuyeân boá seõ khaùng caùo. Caùc taäp ñoaøn luaät sö ñöôïc dòp thu lôïi.
Laø ngöôøi Vieät Nam duø mang baát cöù quoác tòch naøo cuõng caûm thaáy xoùt xa cho soá phaän cuûa nhöõng ñoàng baøo xaáu soá. Nhöng, noãi baát haïnh ñoù thöïc söï töø ñaâu tôùi vaø laøm gì ñeå mong xoa dòu ñöôïc phaàn naøo cho nhöõng keû xaáu soá?
Ngöôøi Vieät quoác noäi cuõng nhö haûi ngoaïi neân tìm hieåu caën keõ vaán ñeà chaát ñoäc da cam haàu traùnh bò höôùng daãn sai. Thôøi ñaïi tri thöùc vôùi khoái löôïng thoâng tin traøn ngaäp chaúng leõ ngöôøi Vieät cöù duøng söï xuùc ñoäng ñeå phaùn xeùt söï vieäc maõi sao?
Thuoác khai quang ñöôïc Quaân ñoäi Myõ söû duïng trong chieán dòch Ranch Hand xuaát phaùt töø phi tröôøng Taân Sôn Nhaát keå töø 13-01-1962 vaø thöïc söï chaám döùt vaøo ngaøy 30-06-1971 taïi mieàn Nam vó tuyeán 17. Noàng ñoä cuûa dioxin nguyeân chaát ñöôïc Hoäi ñoàng Y khoa Hoa Kyø öôùc tính töø 170 ñeán 180 kg trong 72 trieäu lít cuûa dung dòch ñaõ ñöôïc phun xòt traûi daøi treân moät dieän tích öôùc löôïng 23,500 km2 trong laõnh thoå Vieät Nam Coäng Hoøa.
Phía Coäng hoøa xaõ hoäi chuû nghóa Vieät Nam tuyeân boá seõ khaùng caùo. Caùc taäp ñoaøn luaät sö ñöôïc dòp thu lôïi.
Laø ngöôøi Vieät Nam duø mang baát cöù quoác tòch naøo cuõng caûm thaáy xoùt xa cho soá phaän cuûa nhöõng ñoàng baøo xaáu soá. Nhöng, noãi baát haïnh ñoù thöïc söï töø ñaâu tôùi vaø laøm gì ñeå mong xoa dòu ñöôïc phaàn naøo cho nhöõng keû xaáu soá?
Ngöôøi Vieät quoác noäi cuõng nhö haûi ngoaïi neân tìm hieåu caën keõ vaán ñeà chaát ñoäc da cam haàu traùnh bò höôùng daãn sai. Thôøi ñaïi tri thöùc vôùi khoái löôïng thoâng tin traøn ngaäp chaúng leõ ngöôøi Vieät cöù duøng söï xuùc ñoäng ñeå phaùn xeùt söï vieäc maõi sao?
Thuoác khai quang ñöôïc Quaân ñoäi Myõ söû duïng trong chieán dòch Ranch Hand xuaát phaùt töø phi tröôøng Taân Sôn Nhaát keå töø 13-01-1962 vaø thöïc söï chaám döùt vaøo ngaøy 30-06-1971 taïi mieàn Nam vó tuyeán 17. Noàng ñoä cuûa dioxin nguyeân chaát ñöôïc Hoäi ñoàng Y khoa Hoa Kyø öôùc tính töø 170 ñeán 180 kg trong 72 trieäu lít cuûa dung dòch ñaõ ñöôïc phun xòt traûi daøi treân moät dieän tích öôùc löôïng 23,500 km2 trong laõnh thoå Vieät Nam Coäng Hoøa.
Nhaèm muïc tieâu
chính trò hay nhaân ñaïo?
Hoa Kyø ñaõ thaønh laäp
Quyõ Moâi sinh Quoác phoøng (Environmental Defense Fund) treân 1 tæ myõ kim
ñöôïc caáp cho caùc khoa hoïc gia nghieân cöùu veà chaát ñoäc quaân söï taùc
ñoäng leân con ngöôøi. Thí duï, Tieán só Jeanne Mager Stellman thuoäc Ñaïi hoïc
Columbia ñaõ ñöôïc taøi trôï moät ngaân khoaûn 5 trieäu Myõ kim töø naêm 1998
cho coâng cuoäc nghieân cöùu chaát ñoäc da cam taïi Vieät Nam; thaåm ñònh laïi
noàng ñoä cuûa dioxin trong chieán dòch Ranch Hand.
Caùc toå chöùc ñöôïc Quyõ noùi treân taøi trôï hoaøn toaøn ñoäc laäp trong lónh vöïc nghieân cöùu. Cho tôùi nay vaãn chöa ñöa ra ñöôïc nhöõng baèng chöùng khoa hoïc xaùc ñaùng veà taùc haïi cuûa chaát dioxin ñoái vôùi caùc caên beänh caùo buoäc.
Cuõng taïi toøa aùn Brooklyn vaøo 1984, sau nhieàu naêm tranh caûi khoâng ñi tôùi ñaâu veà khoa hoïc vaø baûng lieät keâ thieät haïi trong vuï taäp theå cöïu quaân nhaân Myõ taïi Vieät Nam kieän 7 coâng ty hoùa chaát neân hai beân ñoàng yù daøn xeáp ngoaøi toøa theo lôøi khuyeân cuûa chaùnh aùn Jack B. Weinstein. Caùc coâng ty hoùa chaát Myõ ñoàng yù traû döùt 180 trieäu myõ kim. Moùn tieàn traû sau cuøng vaøo naêm 1997 vaø ñaõ coù 291,000 ngöôøi thuï höôûng.
Muïc ñích traû tieàn khoâng bò raøng buoäc bôûi phaùp lyù maø vì nhaân ñaïo vaø chính trò nhaèm hoã trôï cho nhöõng ngöôøi töøng chieán ñaáu vì quyeàn lôïi cuûa Hieäp chuûng quoác Hoa Kyø.
Ngöôïc laïi, Nhaø nöôùc Coäng hoøa xaõ hoäi chuû nghóa Vieät Nam söû duïng vaán ñeà chaát da cam hoaøn toaøn vaøo muïc tieâu chính trò.
Naêm 2000, Thuû töôùng Phan Vaên Khaûi thoâng qua keâ´ hoaïch trôï caâ´p ha`ng tha´ng khoaûng 100,000 ñoâ`ng cho ca´c coâng nhaân vieân, boä ñoäi va` thanh nieân xung phong töøng phuïc vuï ôû ca´c khu vöïc bò aûnh höôûng thôøi chieâ´n tranh. Ca´c treû em bò taøn taät cuõng ñöôïc lieät keâ trong danh sa´ch. Tuy nhieân, nhöõng ngöôø chòu haäu quaû cuûa chaâ´t da cam maø töøng phuïc vuï chi´nh theå hoaëc coâng daân Vieät Nam Coäng Hoøa khoâng ñöôïc ñöa vaøo danh sa´ch trôï caâ´p.
Ñöôïc söï chaáp thuaän cuûa Boä Noäi vuï ngaøy 17-12-03 neân Hoäi Naïn nhaân Chaát ñoäc Da cam ra ñôøi vaøo ngaøy 10-01-04 döôùi danh nghóa thieän nguyeän, nhöng do Nhaø Nöôùc taøi trôï vaø kieåm soaùt.
Tha´ng 7-04, Haø Noäi ban haønh quyeâ´t ñònh veà cheá ñoä ñoái vôùi ngöôøi tham gia khaùng chieán vaø con ñeû cuûa hoï bò haäu quaû do nhieãm chaát ñoäc hoùa hoïc maø Myõ ñaõ söû duïng trong chieán tranh Vieät Nam theo 4 naác thang 300,000 ñoàng/ngöôøi/thaùng; hoaëc 170,000; hoaëc 165,000; hoaëc 85,000.
Vaøo thaùng 9-04, Haø Noäi ñaõ moi ra Mai Giaûng Vuõ khai ñaõ ñi lính cho Quaân löïc VNCH töøng cuøng quaân nhaân Myõ raõi thuoác khai quang. Vuõ khoâng bò aûnh höôûng, nhöng ba ñöùa con bò baùn thaân baát toaïi vaø ñaõ qua ñôøi. Tuy khai bò chaát ñoäc da cam, nhöng gia ñình Vuõ khoâng ñöôïc Nhaø nöôùc phuï caáp. Mai Giaûng Vuõ khoâng coù teân treân danh saùch 27 nguyeân ñôn trong phaùn quyeát ngaøy 10-03-05 cuûa chaùnh aùn Weinstein.
Thaùng 3-02 "Hoäi nghò Khoa hoïc veà AÛnh höôûng cuûa Chaát Da Cam/Dioxin Ñoái vôùi Söùc khoûe vaø Moâi tröôøng ôû Vieät Nam" ñöôïc toå chöùc ôû Haø Noäi vôùi söï tham döï cuûa phaùi ñoaøn 2 phía Vieät, Myõ cuøng nhieàu khoa hoïc gia treân theá giôùi.
Bieân baûn Ghi nhôù toùm taét: (1) thaønh laäp uûy ban nghieân cöùu chung, huaán luyeän nhaân söï, vieän trôï duïng cuï phaân tích, trao ñoåi keát quaû nghieân cöùu. (2) choïn Maõ Ñaø (tænh Bình Döông) vaø Ñaø Naúng laø hai nôi bò phun xòt thuoác khai quang nhieàu nhaát ñeå laøm thí ñieåm nghieân cöùu veà aûnh höôûng cuûa dioxin leân moâi tröôøng vaø con ngöôøi Vieät Nam.
Hoäi nghò môû ñaàu cho moät tieán trình nghieân cöùu khoa hoïc saâu roäng ñeå xaùc ñònh taùc ñoäng cuûa dioxins leân con ngöôøi vaø moâi tröôøng Vieät Nam. Töø ñoù, môùi coù theå thöïc hieän nhöõng hoã trôï trong tinh thaàn nhaân ñaïo ñoái vôùi caùc naïn nhaân cuûa chaát dioxins.
Tieác thay, Haø Noäi khoâng coù thieän chí hôïp taùc maø taäp trung noã löïc khai thaùc naïn nhaân tieáp nhieãm dioxins vaøo muïc tieâu chính trò. Vì theá, coâng cuoäc nghieân cöùu khoâng theå tieán trieån.
Caùc toå chöùc ñöôïc Quyõ noùi treân taøi trôï hoaøn toaøn ñoäc laäp trong lónh vöïc nghieân cöùu. Cho tôùi nay vaãn chöa ñöa ra ñöôïc nhöõng baèng chöùng khoa hoïc xaùc ñaùng veà taùc haïi cuûa chaát dioxin ñoái vôùi caùc caên beänh caùo buoäc.
Cuõng taïi toøa aùn Brooklyn vaøo 1984, sau nhieàu naêm tranh caûi khoâng ñi tôùi ñaâu veà khoa hoïc vaø baûng lieät keâ thieät haïi trong vuï taäp theå cöïu quaân nhaân Myõ taïi Vieät Nam kieän 7 coâng ty hoùa chaát neân hai beân ñoàng yù daøn xeáp ngoaøi toøa theo lôøi khuyeân cuûa chaùnh aùn Jack B. Weinstein. Caùc coâng ty hoùa chaát Myõ ñoàng yù traû döùt 180 trieäu myõ kim. Moùn tieàn traû sau cuøng vaøo naêm 1997 vaø ñaõ coù 291,000 ngöôøi thuï höôûng.
Muïc ñích traû tieàn khoâng bò raøng buoäc bôûi phaùp lyù maø vì nhaân ñaïo vaø chính trò nhaèm hoã trôï cho nhöõng ngöôøi töøng chieán ñaáu vì quyeàn lôïi cuûa Hieäp chuûng quoác Hoa Kyø.
Ngöôïc laïi, Nhaø nöôùc Coäng hoøa xaõ hoäi chuû nghóa Vieät Nam söû duïng vaán ñeà chaát da cam hoaøn toaøn vaøo muïc tieâu chính trò.
Naêm 2000, Thuû töôùng Phan Vaên Khaûi thoâng qua keâ´ hoaïch trôï caâ´p ha`ng tha´ng khoaûng 100,000 ñoâ`ng cho ca´c coâng nhaân vieân, boä ñoäi va` thanh nieân xung phong töøng phuïc vuï ôû ca´c khu vöïc bò aûnh höôûng thôøi chieâ´n tranh. Ca´c treû em bò taøn taät cuõng ñöôïc lieät keâ trong danh sa´ch. Tuy nhieân, nhöõng ngöôø chòu haäu quaû cuûa chaâ´t da cam maø töøng phuïc vuï chi´nh theå hoaëc coâng daân Vieät Nam Coäng Hoøa khoâng ñöôïc ñöa vaøo danh sa´ch trôï caâ´p.
Ñöôïc söï chaáp thuaän cuûa Boä Noäi vuï ngaøy 17-12-03 neân Hoäi Naïn nhaân Chaát ñoäc Da cam ra ñôøi vaøo ngaøy 10-01-04 döôùi danh nghóa thieän nguyeän, nhöng do Nhaø Nöôùc taøi trôï vaø kieåm soaùt.
Tha´ng 7-04, Haø Noäi ban haønh quyeâ´t ñònh veà cheá ñoä ñoái vôùi ngöôøi tham gia khaùng chieán vaø con ñeû cuûa hoï bò haäu quaû do nhieãm chaát ñoäc hoùa hoïc maø Myõ ñaõ söû duïng trong chieán tranh Vieät Nam theo 4 naác thang 300,000 ñoàng/ngöôøi/thaùng; hoaëc 170,000; hoaëc 165,000; hoaëc 85,000.
Vaøo thaùng 9-04, Haø Noäi ñaõ moi ra Mai Giaûng Vuõ khai ñaõ ñi lính cho Quaân löïc VNCH töøng cuøng quaân nhaân Myõ raõi thuoác khai quang. Vuõ khoâng bò aûnh höôûng, nhöng ba ñöùa con bò baùn thaân baát toaïi vaø ñaõ qua ñôøi. Tuy khai bò chaát ñoäc da cam, nhöng gia ñình Vuõ khoâng ñöôïc Nhaø nöôùc phuï caáp. Mai Giaûng Vuõ khoâng coù teân treân danh saùch 27 nguyeân ñôn trong phaùn quyeát ngaøy 10-03-05 cuûa chaùnh aùn Weinstein.
Thaùng 3-02 "Hoäi nghò Khoa hoïc veà AÛnh höôûng cuûa Chaát Da Cam/Dioxin Ñoái vôùi Söùc khoûe vaø Moâi tröôøng ôû Vieät Nam" ñöôïc toå chöùc ôû Haø Noäi vôùi söï tham döï cuûa phaùi ñoaøn 2 phía Vieät, Myõ cuøng nhieàu khoa hoïc gia treân theá giôùi.
Bieân baûn Ghi nhôù toùm taét: (1) thaønh laäp uûy ban nghieân cöùu chung, huaán luyeän nhaân söï, vieän trôï duïng cuï phaân tích, trao ñoåi keát quaû nghieân cöùu. (2) choïn Maõ Ñaø (tænh Bình Döông) vaø Ñaø Naúng laø hai nôi bò phun xòt thuoác khai quang nhieàu nhaát ñeå laøm thí ñieåm nghieân cöùu veà aûnh höôûng cuûa dioxin leân moâi tröôøng vaø con ngöôøi Vieät Nam.
Hoäi nghò môû ñaàu cho moät tieán trình nghieân cöùu khoa hoïc saâu roäng ñeå xaùc ñònh taùc ñoäng cuûa dioxins leân con ngöôøi vaø moâi tröôøng Vieät Nam. Töø ñoù, môùi coù theå thöïc hieän nhöõng hoã trôï trong tinh thaàn nhaân ñaïo ñoái vôùi caùc naïn nhaân cuûa chaát dioxins.
Tieác thay, Haø Noäi khoâng coù thieän chí hôïp taùc maø taäp trung noã löïc khai thaùc naïn nhaân tieáp nhieãm dioxins vaøo muïc tieâu chính trò. Vì theá, coâng cuoäc nghieân cöùu khoâng theå tieán trieån.
Haø Noäi môû chieán dòch tuyeân truyeàn roäng khaép theá giôùi ñeå toá caùo Hoa Kyø söû duïng chaát ñoäc hoùa hoïc taïi Vieät Nam vaø ñoøi boài thöôøng.
Haø Noäi keâu gaøo theá giôùi giuùp ñôû naïn nhaân chaát ñoäc da cam vì lyù do nhaân ñaïo, nhöng Nhaø nöôùc Coäng hoøa xaõ hoäi chuû nghóa laïi ngang nhieân phaân bieät ngay caû ñoái vôùi coâng daân Vieät Nam vì quan ñieåm chính trò.
Chuû tröông söû duïng vuï chaát khai quang do quaân Myõ raõi taïi Vieät Nam laøm coâng cuï chính trò cuûa Haø Noäi ñöôïc boäc loä khi Luaät sö Constantine Kokkoris, ñaïi dieän cho nguyeân ñôn Vieät Nam traû lôøi phoûng vaán cuûa ñaøi BBC 12-03-05 “Du` co´ thaê´ng kieâ?n ta?i to`a hay khoâng, thi` chu´ng toâi cuõng ña~ thaê´ng ô? to`a a´n dö luaâ?n va` raâ´t caâ`n tieâ´p tu?c duy tri` sö´c e´p, tieâ´p tu?c ñaâ´u tranh vi` ño´ la` cuoâ?c ñaâ´u tranh quan tro?ng nhaâ´t”.
Ñoåi traéng thay
ñen
Teân goïi dioxins (soá
nhieàu) ñöôïc duøng ñeå chæ, ngoaøi 2,3,7,8-TCDD (töùc dioxin soá ít) coøn goàm
theâm 7 chuyeån hoùa chaát cuûa TCDD do söï hoaùn chuyeån caùc vò trí cuûa chlor
trong phaân töû, coäng theâm 10 chaát furan töông töï.
Dioxins theo ñònh nghóa môùi nhaát cuûa Hoa Kyø vaøo naêm 2000 duøng ñeå chæ moät taäp hôïp cuûa 29 hôïp chaát gaây taùc ñoäng sinh hoùa. Coøn Chaâu AÂu lieät keâ dioxins ñeán 210 hoùa chaát, nhöng, chæ coù 17 ñöôïc xem laø ñoäc haïi hôn caû.
Noàng ñoä dioxin chæ coù 180 kg trong 72 trieäu lít dung dòch khai quang (hay dieät coû). Nhöng, Haø Noäi ñoàng hoùa thuoác khai quang vaø dioxin khieán cho dö luaän nhaàm töôûng quaân Myõ ñaõ raõi 72 trieäu lít dioxin.
Roøng raõ 10 naêm (1985-1994) Cô Quan Baûo Veä Moâi Tröôøng cuûa Hoa Kyø môùi hoaøn taát baûn döï thaûo 3,000 trang lieân quan ñeán taùc ñoäng cuûa dioxins. Tuy nhieân, cho tôùi nay giôùi khoa hoïc gia vaãn chöa ñoàng yù veà taùc haïi cuûa dioxin leân con ngöôøi nhö ñöôïc thí nghieäm treân suùc vaät.
Danh saùch 12 hoùa chaát dô baån ñöôïc Lieân Hieäp Quoác thoâng qua taïi Hoäi nghò ôû Thuïy Ñieån naêm 2002 ñaõ bò caám saûn xuaát vaø söû duïng khoâng bao goàm dioxin vì noù chöa ñöôïc thöû nghieäm hoaøn chænh veà taùc haïi leân con ngöôøi. Do ñoù, dioxin khoâng naèm trong danh saùch 12 hoùa chaát dô baån naày. DDT chieám vò trí soá 10, PCB soá 11 vaø Furan soá 12.
Nhaèm ngaên chaën nhöõng thoâng tin "chöa ñöôïc cheá bieán" neân vaøo thaùng 11-03, Haø Noäi ban haønh Nghò quyeát Baûo veä Bí maät Quoác gia veà dioxin.
Trong phaùn quyeát ngaøy 10-03-05, chaùnh aùn Weinstein ñaõ baùc ñôn kieän vì phía Vieät Nam ñoàng hoùa chaát ñoäc (poisons) vôùi thuoác dieät coû (herbicides).
Phía bò ñôn laäp luaän "Chaát da cam la` thuoâ´c dieät coû duøng ñeå baûo veä quaân Myõ vaø quaân mieàn Nam Vieät Nam. No´ chöa bao giôø ñöôïc duøng nhö vuõ khi´".
Thôøi gian baùn huûy cuûa dioxin töø 7 ñeán 10 naêm ñöôïc Hoäi ñoàng Y khoa Hoa Kyø vaø nhieàu khoa hoïc gia treân theá giôùi ñoàng yù.
Nhöõng taøi lieäu giaûi maät cuûa Boä Quoác phoøng Hoa Kyø lieân quan ñeán tai naïn thaát thoaùt 7,000 gallons chaát da cam trong phaïm vi phi tröôøng Bieân Hoøa naêm 1970 ghi nhaän noàng ñoä cuûa dung dòch chaát da cam thaát thoaùt laø 106 mg/L (ño ñaïc naêm 1970). Tuy nhieân, baùo caùo khoa hoïc cuûa BS Arnold Schecter cho bieát keát quaû phaân tích trong ñaát taïi ñòa ñieåm vaøo naêm 2002 laø 32g/L, töùc 302 laàn lôùn hôn.
Tieán só Mai Thanh Truyeát thuoäc Hoäi Khoa Hoïc & Kyõ Thuaät Gia Myõ goác Vieät ñaõ nghieân cöùu 2 baûn baùo caùo cuûa Coâng ty Tö vaán Hatfield vaø UÛy ban 10-80 cuûa Vieät Nam ñeå khaûo saùt veà chaát da cam vuøng A Shao, A Löôùi: baùo caùo ñuùc keát vaø ñieàu tra sô khôûi töø 1994-98; vaø baùo caùo toång keát coâng boá vaøo thaùng 4-2000 ñaõ ghi nhaän nhieàu phaàn sai laïc vaø baát nhaát.
Phaàn ñaàu baûn baùo caùo thöù hai ghi nhaän chæ coù 50 maãu thöû nghieäm ñöôïc thöïc hieän vì quaù ñaét, nhöng phaàn cuoái laïi naâng leân thaønh 790 maãu maùu thöû nghieäm, chöa keå caùc loaïi khaùc.
Ñònh möùc Dioxins chaáp nhaän haáp thuï haøng ngaøy ñoái vôùi con ngöôøi do Cô quan Y teá Theá giôùi (WHO) qui ñònh: 10 pg/ngaøy/kg so vôùi 0.03 pg/ngaøy/kg cuûa Cô quan Löông thöïc vaø Döôïc phaåm Hoa kyø (FDA).
Nhö theá, moät ngöôøi naëng 50 kg soáng ôû Hoa Kyø trong 20 naêm seõ haáp thuï löôïng Dioxins 40 pg lôùn gaáp 4 laàn so vôùi Dionxins trong maùu vaø söõa meï cuûa cö daân taïi A Shau, A Löôùi. Moät khoa hoïc gia ngöôøi Vieät Nam laøm vieäc trong caùc phoøng thí nghieäm hoùa hoïc ôû Hoa Kyø suoát 20 naêm vaãn khoâng gaëp caùc loaïi beänh taät thöôøng gaùn gheùp cho Dioxins nhö ung thö, ñeû non, roái loaïn thaàn kinh.
Keát quaû thöû nghieäm ñaát A Shao thaùng 3-1999 laø 220 ppt so vôùi ñònh möùc ñaát cö truù cuûa Gia Naõ Ñaïi laø 350 ppt.
Löôïng dioxin trong maùu daân A Shao laø 41 ppt so vôùi cö daân Taây phöông soáng trong vuøng nhaø maùy saûn xuaát: taïi Ñöùc 331, taïi Nga 202. Cho tôùi nay taïi Ñöùc vaø Nga chöa thaáy baùo caùo chính thöùc veà dò hình, dò daïng, ung thö.
Baùo caùo cuûa Cô quan Y teá Theá giôùi ghi nhaän löôïng dioxin trong söõa meï Ñöùc naêm 1985 laø 29.6 ppt giaûm xuoáng 15.9 ppt vaøo naêm 1994 so vôùi söõa meï daân A Shao 1.4 ñeán 16 ppt. Theá heä treû Ñöùc vaãn chöa coù daáu hieäu nhieãm ñoäc dioxin.
Tai naïn Sesevo cuûa nöôùc YÙ, öôùc tính coù 30 kg dioxin thaát thoaùt ra ngoaøi so vôùi 170 kg dioxin do quaân ñoäi Hoa Kyø phun xòt treân laõnh thoå Vieät Nam Coäng Hoøa. Tuy nhieân, töø 1976 ñeán 1996 tæ leä hö thai, khuyeát taät khoâng heà thay ñoåi.
Naêm 1971, Döông Quyønh Hoa ñaõ nhôø 1 baùc só Myõ thöû nghieäm vôùi keát quaû löôïng dioxin 2 ppt, döôùi möùc trung bình. Naêm 1999, Baùc só Schecter ghi nhaän 20 ppt roài suy ñoaùn löôïng dioxin trong maùu cuûa BS Hoa vaøo naêm 1971 laø 300 ppt.
Nhöõng naïn nhaân bò phôi nhieãm trong chieán tranh Vieät Nam ñöôïc keå ñeán goàm coù quaân nhaân Myõ, UÙc, Taân Taây Lan vaø caùn binh coäng saûn.
Khoâng ai ñaët vaán ñeà nghieân cöùu taùc ñoäng cuûa dioxin leân 20 trieäu daân mieàn Nam vó tuyeán 17, ñaëc bieät gaàn 1 trieäu binh só quaân löïc Vieät Nam Coäng Hoøa töøng xoâng xaùo treân khaép chieán tröôøng keå caû nhöõng ñieåm noùng tieáp nhieãm dioxin.
Lính Myõ, UÙc, Taân Taây Lan tham chieán taïi Vieät Nam aên uoáng raát thaän troïng so vôùi neáp soáng töông ñoái "buïi ñôøi" cuûa quaân nhaân Vieät Nam Coäng Hoøa. Taïi sao nhöõng caên beänh ung thö, dò daïng, ñeû non chæ xuaát hieän nôi lính Myõ vaø caùn binh coäng saûn?!
Baùo chí quoác doanh trích daãn cuoäc hoïp baùo cuûa Toång thoáng Bill Clinton naêm 1996 tuyeân boá seõ yeâu caàu Quoác Hoäi trôï caáp cho con caùc cöïu chieán binh bò dò taät baåm sinh gai ñoâi. Vaø ra leänh cho Boä Cöïu chieán binh nhanh choùng boài thöôøng caùc loaïi beänh do Vieän Haøn Laâm Khoa hoïc thöøa nhaän.
Vieän Y hoïc thuoäc Vieän Haøn laâm Khoa hoïc Hoa Kyø noùi raèng coù söï "lieân heä" giöõa phôi nhieãm chaát Da Cam vaø vaøi caên beänh nhö ung thö moâ meàm (soft-tissue sarcoma) vaø ung thö baïch huyeát caàu (non-Hodgkin's lymphoma) ... co´ baèng chö´ng roõ la` vieäc tieâ´p xu´c chaâ´t dieät coû lieân quan ñeán naêm caên beänh nghieâm troïng ... co´ baèng chö´ng ''gôïi y´'' (suggestive) raèng chaâ´t dieät coû co´ theå gaây khuyeâ´t taät baåm sinh va` ung thö.
Döïa vaøo ñoù, Boä Cöïu Chieán Binh Myõ ñaõ boài thöôøng cho caùc cöïu quaân nhaân vì moät soá beänh ñöôïc “giaû ñònh-suggestive” laø do phôi nhieãm chaát Da Cam.
Quyeát ñònh cuûa Clinton nhaèm xoa dòu söï choáng ñoái cuûa cöïu chieán binh vì hoaït ñoäng phaûn chieán cuûa oâng trong giai ñoaïn chieán tranh Vieät Nam.
Hoài thaùng 10-01, Baùc só Paul Jeffs cuøng ñoàng vieän Keith Horsley thuoäc Vieän Söùc khoûe UÙc ñaõ thu hoài baûn nghieân cöùu sai laïc tröôùc ñaây lieân quan ñeán beänh hoaïi huyeát trong soá con cuûa cöïu chieán binh UÙc taïi Vieät Nam vaø ñaõ coâng khai xin loãi vì: (1) Caùc baûn thaêm doø ñöôïc gôûi tôùi caùc gia ñình khoâng phaûi laø quaân nhaân. (2) Baûn sao gôûi cöïu chieán binh UÙc taïi Vieät Nam xin xaùc nhaän beänh ung thö maùu nôi treû con baát luaän soáng hay cheát. Ghi nhaän 12 tröôøng hôïp. Trong khi ñoù, baûn sao gôûi cho cöïu chieán binh khoâng tham chieán taïi Vieät Nam laïi chæ hoûi beänh hoaïi huyeát cuûa treû con coøn soáng. Ghi nhaän 3 tröôøng hôïp. Sai bieät ñeán 4 laàn giöõa 2 nhoùm. Khi ñieàu chænh baèng caâu hoûi chính xaùc, ghi nhaän 9 tröôøng hôïp trong nhoùm thöù hai.
Boä Cöïu chieán binh Myõ ñaõ ruùt laïi lôøi yeâu caàu Quoác Hoäi cho pheùp chính quyeàn traû tieàn cho nhöõng ngöôøi maéc beänh ung thö, ñoàng thôøi, ra leänh duyeät laïi döõ kieän lieân quan ñeán beänh taät ñöôïc coi nhö do thuoác khai quang.
Heä thoáng truyeàn thoâng quoác doanh loan tin phía bò ñôn nhieàu laàn xin hoaõn phieân ñieàu traàn. Söï thöïc, chính nguyeân ñôn yeâu caàu hoaõn laïi. Laàn cuoái laø ñeå boå sung ñôn kieän töø 7 leân 27 ngöôøi.
Dioxins theo ñònh nghóa môùi nhaát cuûa Hoa Kyø vaøo naêm 2000 duøng ñeå chæ moät taäp hôïp cuûa 29 hôïp chaát gaây taùc ñoäng sinh hoùa. Coøn Chaâu AÂu lieät keâ dioxins ñeán 210 hoùa chaát, nhöng, chæ coù 17 ñöôïc xem laø ñoäc haïi hôn caû.
Noàng ñoä dioxin chæ coù 180 kg trong 72 trieäu lít dung dòch khai quang (hay dieät coû). Nhöng, Haø Noäi ñoàng hoùa thuoác khai quang vaø dioxin khieán cho dö luaän nhaàm töôûng quaân Myõ ñaõ raõi 72 trieäu lít dioxin.
Roøng raõ 10 naêm (1985-1994) Cô Quan Baûo Veä Moâi Tröôøng cuûa Hoa Kyø môùi hoaøn taát baûn döï thaûo 3,000 trang lieân quan ñeán taùc ñoäng cuûa dioxins. Tuy nhieân, cho tôùi nay giôùi khoa hoïc gia vaãn chöa ñoàng yù veà taùc haïi cuûa dioxin leân con ngöôøi nhö ñöôïc thí nghieäm treân suùc vaät.
Danh saùch 12 hoùa chaát dô baån ñöôïc Lieân Hieäp Quoác thoâng qua taïi Hoäi nghò ôû Thuïy Ñieån naêm 2002 ñaõ bò caám saûn xuaát vaø söû duïng khoâng bao goàm dioxin vì noù chöa ñöôïc thöû nghieäm hoaøn chænh veà taùc haïi leân con ngöôøi. Do ñoù, dioxin khoâng naèm trong danh saùch 12 hoùa chaát dô baån naày. DDT chieám vò trí soá 10, PCB soá 11 vaø Furan soá 12.
Nhaèm ngaên chaën nhöõng thoâng tin "chöa ñöôïc cheá bieán" neân vaøo thaùng 11-03, Haø Noäi ban haønh Nghò quyeát Baûo veä Bí maät Quoác gia veà dioxin.
Trong phaùn quyeát ngaøy 10-03-05, chaùnh aùn Weinstein ñaõ baùc ñôn kieän vì phía Vieät Nam ñoàng hoùa chaát ñoäc (poisons) vôùi thuoác dieät coû (herbicides).
Phía bò ñôn laäp luaän "Chaát da cam la` thuoâ´c dieät coû duøng ñeå baûo veä quaân Myõ vaø quaân mieàn Nam Vieät Nam. No´ chöa bao giôø ñöôïc duøng nhö vuõ khi´".
Thôøi gian baùn huûy cuûa dioxin töø 7 ñeán 10 naêm ñöôïc Hoäi ñoàng Y khoa Hoa Kyø vaø nhieàu khoa hoïc gia treân theá giôùi ñoàng yù.
Nhöõng taøi lieäu giaûi maät cuûa Boä Quoác phoøng Hoa Kyø lieân quan ñeán tai naïn thaát thoaùt 7,000 gallons chaát da cam trong phaïm vi phi tröôøng Bieân Hoøa naêm 1970 ghi nhaän noàng ñoä cuûa dung dòch chaát da cam thaát thoaùt laø 106 mg/L (ño ñaïc naêm 1970). Tuy nhieân, baùo caùo khoa hoïc cuûa BS Arnold Schecter cho bieát keát quaû phaân tích trong ñaát taïi ñòa ñieåm vaøo naêm 2002 laø 32g/L, töùc 302 laàn lôùn hôn.
Tieán só Mai Thanh Truyeát thuoäc Hoäi Khoa Hoïc & Kyõ Thuaät Gia Myõ goác Vieät ñaõ nghieân cöùu 2 baûn baùo caùo cuûa Coâng ty Tö vaán Hatfield vaø UÛy ban 10-80 cuûa Vieät Nam ñeå khaûo saùt veà chaát da cam vuøng A Shao, A Löôùi: baùo caùo ñuùc keát vaø ñieàu tra sô khôûi töø 1994-98; vaø baùo caùo toång keát coâng boá vaøo thaùng 4-2000 ñaõ ghi nhaän nhieàu phaàn sai laïc vaø baát nhaát.
Phaàn ñaàu baûn baùo caùo thöù hai ghi nhaän chæ coù 50 maãu thöû nghieäm ñöôïc thöïc hieän vì quaù ñaét, nhöng phaàn cuoái laïi naâng leân thaønh 790 maãu maùu thöû nghieäm, chöa keå caùc loaïi khaùc.
Ñònh möùc Dioxins chaáp nhaän haáp thuï haøng ngaøy ñoái vôùi con ngöôøi do Cô quan Y teá Theá giôùi (WHO) qui ñònh: 10 pg/ngaøy/kg so vôùi 0.03 pg/ngaøy/kg cuûa Cô quan Löông thöïc vaø Döôïc phaåm Hoa kyø (FDA).
Nhö theá, moät ngöôøi naëng 50 kg soáng ôû Hoa Kyø trong 20 naêm seõ haáp thuï löôïng Dioxins 40 pg lôùn gaáp 4 laàn so vôùi Dionxins trong maùu vaø söõa meï cuûa cö daân taïi A Shau, A Löôùi. Moät khoa hoïc gia ngöôøi Vieät Nam laøm vieäc trong caùc phoøng thí nghieäm hoùa hoïc ôû Hoa Kyø suoát 20 naêm vaãn khoâng gaëp caùc loaïi beänh taät thöôøng gaùn gheùp cho Dioxins nhö ung thö, ñeû non, roái loaïn thaàn kinh.
Keát quaû thöû nghieäm ñaát A Shao thaùng 3-1999 laø 220 ppt so vôùi ñònh möùc ñaát cö truù cuûa Gia Naõ Ñaïi laø 350 ppt.
Löôïng dioxin trong maùu daân A Shao laø 41 ppt so vôùi cö daân Taây phöông soáng trong vuøng nhaø maùy saûn xuaát: taïi Ñöùc 331, taïi Nga 202. Cho tôùi nay taïi Ñöùc vaø Nga chöa thaáy baùo caùo chính thöùc veà dò hình, dò daïng, ung thö.
Baùo caùo cuûa Cô quan Y teá Theá giôùi ghi nhaän löôïng dioxin trong söõa meï Ñöùc naêm 1985 laø 29.6 ppt giaûm xuoáng 15.9 ppt vaøo naêm 1994 so vôùi söõa meï daân A Shao 1.4 ñeán 16 ppt. Theá heä treû Ñöùc vaãn chöa coù daáu hieäu nhieãm ñoäc dioxin.
Tai naïn Sesevo cuûa nöôùc YÙ, öôùc tính coù 30 kg dioxin thaát thoaùt ra ngoaøi so vôùi 170 kg dioxin do quaân ñoäi Hoa Kyø phun xòt treân laõnh thoå Vieät Nam Coäng Hoøa. Tuy nhieân, töø 1976 ñeán 1996 tæ leä hö thai, khuyeát taät khoâng heà thay ñoåi.
Naêm 1971, Döông Quyønh Hoa ñaõ nhôø 1 baùc só Myõ thöû nghieäm vôùi keát quaû löôïng dioxin 2 ppt, döôùi möùc trung bình. Naêm 1999, Baùc só Schecter ghi nhaän 20 ppt roài suy ñoaùn löôïng dioxin trong maùu cuûa BS Hoa vaøo naêm 1971 laø 300 ppt.
Nhöõng naïn nhaân bò phôi nhieãm trong chieán tranh Vieät Nam ñöôïc keå ñeán goàm coù quaân nhaân Myõ, UÙc, Taân Taây Lan vaø caùn binh coäng saûn.
Khoâng ai ñaët vaán ñeà nghieân cöùu taùc ñoäng cuûa dioxin leân 20 trieäu daân mieàn Nam vó tuyeán 17, ñaëc bieät gaàn 1 trieäu binh só quaân löïc Vieät Nam Coäng Hoøa töøng xoâng xaùo treân khaép chieán tröôøng keå caû nhöõng ñieåm noùng tieáp nhieãm dioxin.
Lính Myõ, UÙc, Taân Taây Lan tham chieán taïi Vieät Nam aên uoáng raát thaän troïng so vôùi neáp soáng töông ñoái "buïi ñôøi" cuûa quaân nhaân Vieät Nam Coäng Hoøa. Taïi sao nhöõng caên beänh ung thö, dò daïng, ñeû non chæ xuaát hieän nôi lính Myõ vaø caùn binh coäng saûn?!
Baùo chí quoác doanh trích daãn cuoäc hoïp baùo cuûa Toång thoáng Bill Clinton naêm 1996 tuyeân boá seõ yeâu caàu Quoác Hoäi trôï caáp cho con caùc cöïu chieán binh bò dò taät baåm sinh gai ñoâi. Vaø ra leänh cho Boä Cöïu chieán binh nhanh choùng boài thöôøng caùc loaïi beänh do Vieän Haøn Laâm Khoa hoïc thöøa nhaän.
Vieän Y hoïc thuoäc Vieän Haøn laâm Khoa hoïc Hoa Kyø noùi raèng coù söï "lieân heä" giöõa phôi nhieãm chaát Da Cam vaø vaøi caên beänh nhö ung thö moâ meàm (soft-tissue sarcoma) vaø ung thö baïch huyeát caàu (non-Hodgkin's lymphoma) ... co´ baèng chö´ng roõ la` vieäc tieâ´p xu´c chaâ´t dieät coû lieân quan ñeán naêm caên beänh nghieâm troïng ... co´ baèng chö´ng ''gôïi y´'' (suggestive) raèng chaâ´t dieät coû co´ theå gaây khuyeâ´t taät baåm sinh va` ung thö.
Döïa vaøo ñoù, Boä Cöïu Chieán Binh Myõ ñaõ boài thöôøng cho caùc cöïu quaân nhaân vì moät soá beänh ñöôïc “giaû ñònh-suggestive” laø do phôi nhieãm chaát Da Cam.
Quyeát ñònh cuûa Clinton nhaèm xoa dòu söï choáng ñoái cuûa cöïu chieán binh vì hoaït ñoäng phaûn chieán cuûa oâng trong giai ñoaïn chieán tranh Vieät Nam.
Hoài thaùng 10-01, Baùc só Paul Jeffs cuøng ñoàng vieän Keith Horsley thuoäc Vieän Söùc khoûe UÙc ñaõ thu hoài baûn nghieân cöùu sai laïc tröôùc ñaây lieân quan ñeán beänh hoaïi huyeát trong soá con cuûa cöïu chieán binh UÙc taïi Vieät Nam vaø ñaõ coâng khai xin loãi vì: (1) Caùc baûn thaêm doø ñöôïc gôûi tôùi caùc gia ñình khoâng phaûi laø quaân nhaân. (2) Baûn sao gôûi cöïu chieán binh UÙc taïi Vieät Nam xin xaùc nhaän beänh ung thö maùu nôi treû con baát luaän soáng hay cheát. Ghi nhaän 12 tröôøng hôïp. Trong khi ñoù, baûn sao gôûi cho cöïu chieán binh khoâng tham chieán taïi Vieät Nam laïi chæ hoûi beänh hoaïi huyeát cuûa treû con coøn soáng. Ghi nhaän 3 tröôøng hôïp. Sai bieät ñeán 4 laàn giöõa 2 nhoùm. Khi ñieàu chænh baèng caâu hoûi chính xaùc, ghi nhaän 9 tröôøng hôïp trong nhoùm thöù hai.
Boä Cöïu chieán binh Myõ ñaõ ruùt laïi lôøi yeâu caàu Quoác Hoäi cho pheùp chính quyeàn traû tieàn cho nhöõng ngöôøi maéc beänh ung thö, ñoàng thôøi, ra leänh duyeät laïi döõ kieän lieân quan ñeán beänh taät ñöôïc coi nhö do thuoác khai quang.
Heä thoáng truyeàn thoâng quoác doanh loan tin phía bò ñôn nhieàu laàn xin hoaõn phieân ñieàu traàn. Söï thöïc, chính nguyeân ñôn yeâu caàu hoaõn laïi. Laàn cuoái laø ñeå boå sung ñôn kieän töø 7 leân 27 ngöôøi.
Chöùng cöù khoa hoïc
muø môø.
Baùc só Arnold Schecter
cuûa Ñaïi hoïc Texas ñaët 2 caâu hoûi vaø töï traû lôøi “chaâ´t dioxins coù gaây
ta´c haïi cho sö´c khoeû cuûa con ngöôøi; vaø caùc nghieân cöùu khoa hoïc
nghieâm tuùc chöa chö´ng minh ñöôïc ca´c thaønh phaàn dioxin ñöôïc tìm thaâ´y
trong ma´u vaø söõa cuûa ngöô`i Vieät chính la` nguyeân nhaân gaây ra ca´c
vaâ´n ñeà sö´c khoûe cuûa ngöô`i Viïeät”.
Leõ ra, BS Schecter phaûi ñaët theâm caâu hoûi thöù ba: chaát dioxins ñang aûnh höôûng ñeán söùc khoûe vaø moâi tröôøng taïi Coäng hoøa xaõ hoäi chuû nghóa Vieät Nam ñeán töø nguoàn goác naøo.
Baùo caùo cuûa Boä Thöông maïi 20-04-02 cho bieát haøng naêm, möùc tieâu thuï thuoác baûo veä thöïc vaät taïi Vieät Nam vaøo khoaûng 1.5 trieäu taán, khoâng keå soá löôïng ñöôïc nhaäp laäu qua ñöôøng bieân giôùi maø chính quyeàn khoâng kieåm soaùt ñöôïc. Maëc duø Cô quan Löông Noâng quoác teá (FAO) ñaõ töøng khuyeán caùo Vieät Nam veà chæ soá söû duïng thuoác baûo veä thöïc vaät quaù cao, ñaït möùc trung bình cho moät muøa laø 5.3; ôû Trung Quoác laø 3.5; Phi luaät Taân 2.0; AÁn Ñoä 2.4.
Tieán só Ngoâ Kieàu Oanh, thuoäc Trung taâm Khoa hoïc Töï nhieân cuûa Vieät Nam cho raèng vôùi dieän tích ñaát noâng nghieäp chæ caàn ñoä 50 ngaøn taán thuoác baûo veä thöïc vaät laø quaù dö thöøa roài. Coù nghóa hoùa chaát noâng trang taïi Vieät Nam ñöôïc söû duïng gaáp 30 laàn möùc trung bình.
Sôû Khoa hoïc Kyõ thuaät Moâi tröôøng Vieät Nam cho bieát ñaïi ña soá 60 nhaø maùy bò thanh tra baát ngôø vaøo ngaøy 21-01-03 “ñaõ khoâng coù heä thoáng xöû lyù nöôùc thaûi maø xaû nöôùc tröïc tieáp ra soâng raïch ... chaúng coù gì baûo ñaûm caùc ñieàu leä moâi sinh ñöôïc tuaân haønh khi toaùn thanh tra quay löng ... möùc ñoä oâ nhieãm taêng nhanh khi caùc xí nghieäp ven soâng ñaåy maïnh saûn xuaát trong dòp Teát”.
Caù, toâm cheát traéng soâng, traéng hoà laø chuyeän thöôøng xuyeân taïi Coäng hoøa xaõ hoäi chuû nghóa Vieät Nam.
Vieän Nghieân cöùu Chulabhorn cuûa Thaùi Lan vaø Sôû Khoa hoïc - Coâng ngheä - Moâi tröôøng Haø Noäi ñöôïc Chöông trình Phaùt trieån Lieân Hieäp Quoác baûo trôï töø naêm 1998 ñeå nghieân cöùu vieäc söû duïng hoùa chaát taïi Vieät Nam. Phuùc trình ngaøy 24-02-03 cho bieát moãi naêm Vieät Nam söû duïng 9 trieäu taán hoùa chaát thuoäc 500 loaïi khaùc nhau. Nhöng, chæ coù 70% ñöôïc xaùc ñònh vôùi teân chính xaùc, coøn laïi khoâng roõ xuaát xöù. Ñoái vôùi caùc hoùa chaát baûo veä thöïc vaät, coù treân 200 chuûng loaïi döôùi 700 nhaõn hieäu khaùc nhau, vaø voâ soá hoùa chaát khoâng teân vaãn ñöôïc löu haønh roäng raõi treân thò tröôøng".
Boä Lao ñoäng - Thöông binh vaø Xaõ hoäi cho bieát naêm 2001 ñaõ coù 6,962 vuï nhieãm ñoäc thuoác baûo veä thöïc vaät daãn ñeán 187 töû vong.
Nhieàu vuï truùng ñoäc thöïc phaåm thöôøng xuyeân dieãn ra treân toaøn quoác do thuûy saûn, thöïc vaät haáp thuï nhieàu ñoäc chaát töø hoùa chaát noâng trang nhö DDT, Folodol, Mevinphos, Dichlovos, Carbofuran, Methamidophos, Endosulfan (hay Thiodan), Diazinon, Glycosate (hay 2,4-D), Diazonin, Chlopyrifos, Zinc Phosphide, Paraquat, Aluminum Phosphide. Phoå bieán nhaát laø Wolfatox vaø Monitor, loaïi thuoác ñoäc haïi cho moâi tröôøng vaø con ngöôøi maø moät soá tænh mieàn Baéc ñem phun cho caây traø vaø thuoác laù.
Vaøo thaùng 12-01, Cô quan Kieåm soaùt Thöïc phaåm vaø Thuoác men cuûa Hoa Kyø (FDA) caàm giöõ khoaûng 130 loaïi thöïc phaåm, keå caû haûi saûn nhaäp töø Vieät Nam vì dô baån, thieáu nhaõn hieäu Anh ngöõ, khoâng ghi ngaøy heát haïn, chöùa vi khuaån cheát ngöôøi salmonella.
Cô quan Tieâu chuaån Thöïc phaåm Anh Caùt Lôïi ñaõ phaùt hieän chaát nitrofuran trong nhöõng maãu toâm ñeán töø caùc quoác gia Ñoâng Nam AÙ ôû möùc ñoä khoâng theå chaáp nhaän ñöôïc. Ngaøy 19-03-02, caùc quoác gia trong Lieân Hieäp Chaâu AÂu ñöôïc khuyeán caùo phaûi tieán haønh xeùt nghieäm 100% toâm nhaäp khaåu töø Vieät Nam vì chaát nitrofuran coù nguy cô gaây ra ung thö cho con ngöôøi.
Tieán só Nguyeãn Quoác Tuaán - Tröôûng phoøng Thí nghieäm moâi tröôøng thuoäc Trung taâm Kyõ thuaät tieâu chuaån - ño löôøng - chaát löôïng 1 ñaõ traû lôøi phoûng vaán cuûa baùo Lao Ñoäng 11-05-04 "Keát quaû nhieàu ñôït phaân tích cho thaáy taát caû caùc loaïi hoa quaû Trung Quoác vaø cam Vieät Nam ñeàu coù chöùa thuoác dieät coû 2,4-D vaø 2,4,5-T ... thaùng 9-03, phaân tích hai goùi boät in chöõ Taøu do Haø Giang chuyeån ñeán ñaõ tìm thaáy nhieàu hôïp chaát trong ñoù coù hoaù chaát 2,4-D daïng kyõ thuaät coù haøm löôïng 70%. Rieâng goùi thuoác dieät coû coù baêng maøu xanh ñaäm coøn tìm thaáy hoaù chaát 2,4,5-T ... toâi baøng hoaøng khi phaùt hieän ra hoaù chaát 2,4,5-T vaø 2,4-D laø caùc thuoác dieät coû töøng ñöôïc söû duïng trong chieán tranh Vieät Nam döôùi teân goïi chaát ñoäc maøu da cam". Tuaán ñaõ bò kyû luaät vì “cung caáp thoâng tin cho baùo chí”.
Tieán só Mai Thanh Truyeát vaø kyõ sö Nguyeãn Minh Quang thuoäc Hoäi Khoa Hoïc & Kyõ Thuaät Gia Myõ goác Vieät cho raèng chaát hoùa hoïc do noâng daân Vieät Nam söû duïng ñeå tröø saâu, dieät coû, laøm phaân boùn laø moái ñe doïa cho söùc khoûe nhieàu hôn caû thuoác khai quang do quaân ñoäi Hoa Kyø raõi töø 1961 ñeán 1971 taïi Ñoâng Döông.
Ñöôïc ñaøi AÙ chaâu Töï do phoûng vaán cuøng TS Mai Thanh Truyeát ngaøy 21-08-03, BS Arnold Schecter phaùt bieåu "Toâi khoâng nghó dioxin laø taùc nhaân chính cho caùc chöùng dò hình, dò daïng nôi treû em vaø dioxin cuõng khoâng phaûi laø taùc nhaân duy nhaát gaây ung thö cho ngöôøi lôùn ôû Vieät Nam, bôûi vì caùc hoùa chaát ñoäc haïi ñaõ ñöôïc tìm thaáy trong 16 maãu thöïc phaåm vöøa phaân tích cuõng coù theå laø taùc nhaân. Trong maáy chuïc laàn qua Vieät Nam, toâi gaëp raát nhieàu beänh nhaân vaø hoï cho bieát ñaõ CAÛM THAÁY-FEEL laø do chaát ñoäc da cam gaây ra".
Leõ ra, BS Schecter phaûi ñaët theâm caâu hoûi thöù ba: chaát dioxins ñang aûnh höôûng ñeán söùc khoûe vaø moâi tröôøng taïi Coäng hoøa xaõ hoäi chuû nghóa Vieät Nam ñeán töø nguoàn goác naøo.
Baùo caùo cuûa Boä Thöông maïi 20-04-02 cho bieát haøng naêm, möùc tieâu thuï thuoác baûo veä thöïc vaät taïi Vieät Nam vaøo khoaûng 1.5 trieäu taán, khoâng keå soá löôïng ñöôïc nhaäp laäu qua ñöôøng bieân giôùi maø chính quyeàn khoâng kieåm soaùt ñöôïc. Maëc duø Cô quan Löông Noâng quoác teá (FAO) ñaõ töøng khuyeán caùo Vieät Nam veà chæ soá söû duïng thuoác baûo veä thöïc vaät quaù cao, ñaït möùc trung bình cho moät muøa laø 5.3; ôû Trung Quoác laø 3.5; Phi luaät Taân 2.0; AÁn Ñoä 2.4.
Tieán só Ngoâ Kieàu Oanh, thuoäc Trung taâm Khoa hoïc Töï nhieân cuûa Vieät Nam cho raèng vôùi dieän tích ñaát noâng nghieäp chæ caàn ñoä 50 ngaøn taán thuoác baûo veä thöïc vaät laø quaù dö thöøa roài. Coù nghóa hoùa chaát noâng trang taïi Vieät Nam ñöôïc söû duïng gaáp 30 laàn möùc trung bình.
Sôû Khoa hoïc Kyõ thuaät Moâi tröôøng Vieät Nam cho bieát ñaïi ña soá 60 nhaø maùy bò thanh tra baát ngôø vaøo ngaøy 21-01-03 “ñaõ khoâng coù heä thoáng xöû lyù nöôùc thaûi maø xaû nöôùc tröïc tieáp ra soâng raïch ... chaúng coù gì baûo ñaûm caùc ñieàu leä moâi sinh ñöôïc tuaân haønh khi toaùn thanh tra quay löng ... möùc ñoä oâ nhieãm taêng nhanh khi caùc xí nghieäp ven soâng ñaåy maïnh saûn xuaát trong dòp Teát”.
Caù, toâm cheát traéng soâng, traéng hoà laø chuyeän thöôøng xuyeân taïi Coäng hoøa xaõ hoäi chuû nghóa Vieät Nam.
Vieän Nghieân cöùu Chulabhorn cuûa Thaùi Lan vaø Sôû Khoa hoïc - Coâng ngheä - Moâi tröôøng Haø Noäi ñöôïc Chöông trình Phaùt trieån Lieân Hieäp Quoác baûo trôï töø naêm 1998 ñeå nghieân cöùu vieäc söû duïng hoùa chaát taïi Vieät Nam. Phuùc trình ngaøy 24-02-03 cho bieát moãi naêm Vieät Nam söû duïng 9 trieäu taán hoùa chaát thuoäc 500 loaïi khaùc nhau. Nhöng, chæ coù 70% ñöôïc xaùc ñònh vôùi teân chính xaùc, coøn laïi khoâng roõ xuaát xöù. Ñoái vôùi caùc hoùa chaát baûo veä thöïc vaät, coù treân 200 chuûng loaïi döôùi 700 nhaõn hieäu khaùc nhau, vaø voâ soá hoùa chaát khoâng teân vaãn ñöôïc löu haønh roäng raõi treân thò tröôøng".
Boä Lao ñoäng - Thöông binh vaø Xaõ hoäi cho bieát naêm 2001 ñaõ coù 6,962 vuï nhieãm ñoäc thuoác baûo veä thöïc vaät daãn ñeán 187 töû vong.
Nhieàu vuï truùng ñoäc thöïc phaåm thöôøng xuyeân dieãn ra treân toaøn quoác do thuûy saûn, thöïc vaät haáp thuï nhieàu ñoäc chaát töø hoùa chaát noâng trang nhö DDT, Folodol, Mevinphos, Dichlovos, Carbofuran, Methamidophos, Endosulfan (hay Thiodan), Diazinon, Glycosate (hay 2,4-D), Diazonin, Chlopyrifos, Zinc Phosphide, Paraquat, Aluminum Phosphide. Phoå bieán nhaát laø Wolfatox vaø Monitor, loaïi thuoác ñoäc haïi cho moâi tröôøng vaø con ngöôøi maø moät soá tænh mieàn Baéc ñem phun cho caây traø vaø thuoác laù.
Vaøo thaùng 12-01, Cô quan Kieåm soaùt Thöïc phaåm vaø Thuoác men cuûa Hoa Kyø (FDA) caàm giöõ khoaûng 130 loaïi thöïc phaåm, keå caû haûi saûn nhaäp töø Vieät Nam vì dô baån, thieáu nhaõn hieäu Anh ngöõ, khoâng ghi ngaøy heát haïn, chöùa vi khuaån cheát ngöôøi salmonella.
Cô quan Tieâu chuaån Thöïc phaåm Anh Caùt Lôïi ñaõ phaùt hieän chaát nitrofuran trong nhöõng maãu toâm ñeán töø caùc quoác gia Ñoâng Nam AÙ ôû möùc ñoä khoâng theå chaáp nhaän ñöôïc. Ngaøy 19-03-02, caùc quoác gia trong Lieân Hieäp Chaâu AÂu ñöôïc khuyeán caùo phaûi tieán haønh xeùt nghieäm 100% toâm nhaäp khaåu töø Vieät Nam vì chaát nitrofuran coù nguy cô gaây ra ung thö cho con ngöôøi.
Tieán só Nguyeãn Quoác Tuaán - Tröôûng phoøng Thí nghieäm moâi tröôøng thuoäc Trung taâm Kyõ thuaät tieâu chuaån - ño löôøng - chaát löôïng 1 ñaõ traû lôøi phoûng vaán cuûa baùo Lao Ñoäng 11-05-04 "Keát quaû nhieàu ñôït phaân tích cho thaáy taát caû caùc loaïi hoa quaû Trung Quoác vaø cam Vieät Nam ñeàu coù chöùa thuoác dieät coû 2,4-D vaø 2,4,5-T ... thaùng 9-03, phaân tích hai goùi boät in chöõ Taøu do Haø Giang chuyeån ñeán ñaõ tìm thaáy nhieàu hôïp chaát trong ñoù coù hoaù chaát 2,4-D daïng kyõ thuaät coù haøm löôïng 70%. Rieâng goùi thuoác dieät coû coù baêng maøu xanh ñaäm coøn tìm thaáy hoaù chaát 2,4,5-T ... toâi baøng hoaøng khi phaùt hieän ra hoaù chaát 2,4,5-T vaø 2,4-D laø caùc thuoác dieät coû töøng ñöôïc söû duïng trong chieán tranh Vieät Nam döôùi teân goïi chaát ñoäc maøu da cam". Tuaán ñaõ bò kyû luaät vì “cung caáp thoâng tin cho baùo chí”.
Tieán só Mai Thanh Truyeát vaø kyõ sö Nguyeãn Minh Quang thuoäc Hoäi Khoa Hoïc & Kyõ Thuaät Gia Myõ goác Vieät cho raèng chaát hoùa hoïc do noâng daân Vieät Nam söû duïng ñeå tröø saâu, dieät coû, laøm phaân boùn laø moái ñe doïa cho söùc khoûe nhieàu hôn caû thuoác khai quang do quaân ñoäi Hoa Kyø raõi töø 1961 ñeán 1971 taïi Ñoâng Döông.
Ñöôïc ñaøi AÙ chaâu Töï do phoûng vaán cuøng TS Mai Thanh Truyeát ngaøy 21-08-03, BS Arnold Schecter phaùt bieåu "Toâi khoâng nghó dioxin laø taùc nhaân chính cho caùc chöùng dò hình, dò daïng nôi treû em vaø dioxin cuõng khoâng phaûi laø taùc nhaân duy nhaát gaây ung thö cho ngöôøi lôùn ôû Vieät Nam, bôûi vì caùc hoùa chaát ñoäc haïi ñaõ ñöôïc tìm thaáy trong 16 maãu thöïc phaåm vöøa phaân tích cuõng coù theå laø taùc nhaân. Trong maáy chuïc laàn qua Vieät Nam, toâi gaëp raát nhieàu beänh nhaân vaø hoï cho bieát ñaõ CAÛM THAÁY-FEEL laø do chaát ñoäc da cam gaây ra".
Baùc só Nguyeãn Thò Ngoïc Phöôïng, Giaùm ñoác beänh vieän Töø Duõ phaùt bieåu taïi Hoäi nghò Quoác teá hoâm 25-07-04 "Khoâng caàn xeùt nghieäm cuõng xaùc ñònh chaéc chaén nhöõng ngöôøi naøy ñeàu laø naïn nhaân chaát ñoäc da cam!".
Phöông phaùp tuyeân truyeàn nhoài soï vaø moät chieàu cuûa Coäng saûn Vieät Nam ñaõ taïo aûo giaùc leân moïi beänh nhaân khieán hoï tin raèng chaát da cam do quaân Myõ raõi laø nguoàn goác beänh taät.
Ñieàu traàn tröôùc Quoác Hoäi vaøo thaùng 12-03, Tieâ´n só Deborah McLeod thuoäc ñaïi hoïc Otago ôû Taân Taây Lan keâ´t luaän raèng, aûnh höôûng cuûa chaâ´t ñoäc da cam ñoâ´i vô´i ca´c cöïu chieâ´n binh Taân Taây Lan tö`ng tham chieâ´n ôû Vieãt Nam laø khoâng ña´ng keå. Baø cuøng hai khoa hoïc gia nöõa ñaõ nghieân cöùu vaø baùo caùo vôùi Boä Quoác phoøng raèng li´nh Taân Taây Lan ñaõ tieâ´p caän vô´i thuoác khai quang i´t nhaâ´t la` 356 laâ`n trong luùc tham gia xòt gaàn 2/80 trieäu li´t töø naêm 1962 ñeán 1971.
Môùi ñaây, chính phuû Taân Taây Lan ñaõ coâng khai xin loãi cöïu chieán binh tham chieán taïi Vieät Nam veà vieäc hoï bò phôi nhieãm dioxin. Tuy nhieân, caùc chöùng cöù ñöa ra khoâng baùc boû ñöôïc caùc nghieân cöùu cuûa TS McLeod treân phöông dieän khoa hoïc maø mang daáu aán chính trò.
Vuï kieän do Haø Noäi daáy leân khoâng hôïp thôøi vì coá tình döïng laïi khoâng khí chieán tranh laïnh trong quan heä quoác teá; thieáu hôïp lyù vì khoâng tröng daãn ñöôïc chöùng côù khoa hoïc thuyeát phuïc; phí phaïm coâng söùc trong khi caàn duøng taøi nguyeân cho phaùt trieån.
Tuy ñaõ thaát baïi vaø raát toán keùm, nhöng Coäng saûn Vieät Nam chöa muoán töø boû canh baïc chaát ñoäc da cam.
Ñoái vôùi nhaân loaïi, nhaát laø ngöôøi Vieät quoác noäi cuõng nhö haûi ngoaïi neân töï hoûi tröôùc khi quyeát ñònh uûng hoä hoaëc choáng laïi cuoäc vaän ñoäng cuûa ñaûng Coäng saûn Vieät Nam. Coù neân uûng hoä cho Haø Noäi tieáp tuïc khieáu kieän vì muïc tieâu chính trò hoaëc chæ neân trôï giuùp vieäc truy taàm nguyeân uûy caùc caên beänh hieåm ngheøo haàu goùp söùc xoa dòu noãi khoå ñau cuûa nhöõng keû baát haïnh maø khoâng phaân bieät chính kieán?
ÑAÏI-DÖÔNG
No comments:
Post a Comment